Ramazan Hilâlinin Belirlenmesi

SORU: Ramazan bayramının cumartesi gününe denk geldiğini bil*diği halde bayrama bir gün kala hâlâ fitresini vermemiş olan kişi, bay*ramın cuma günü olduğunu öğrendiğinde günahkâr olur mu? Orucun ve bayramın başlangıcını belirlemek teknik hesaplamalarla mı, yoksa sadece hilâli çıplak gözle görerek mi olmalıdır?

CEVAP: Bir kimse yarınki günün ramazanın son günü olduğunu bi*lerek, fitresini ramazanın 30. günü vermeye karar verir de sonra o gü*nün ramazanın son günü olmadığını öğrenirse, henüz fitresini verme*miş olmaktan dolayı günahkâr olmaz. Kur’an’da: “Allah her şahsa an*cak gücü yettiği kadar sorumluluk yükler” (Bakara/286) ve “O, din hu*susunda üzerinize hiçbir zorluk yüklemedi” buyurulmuştur.

Evet bu kimse fitresini bir-iki gün önceden verebilirdi. Çünkü fı*kıh âlimlerinden, fitreyi ramazan günlerinden her hangi bir günde ver*menin farz olduğunu söyleyenler vardır. Hatta bazıları ramazandan ön*ce bile vermenin caiz olduğunu söylemişlerdir.

En iyisi fitrenin ramazan ayı sona ermezden birkaç gün önce ve*rilmesidir. Zira son güne kalmakta, ramazanın son günü mü, şevval’in ilk günü mü şüphesi vardır. Soru sahibinin başına gelen durum gibi bir olayla karşılaşılabilir.

Her ne kadar fitreyi verme vakti bayram namazı öncesine kadar uzamakta ise de önceden vermekte fayda vardır.

Oruç ve bayramın başlangıcını belirleme meselesine gelince: Bu konuda eski devir ve yeni devir âlimleri görüş ayrılığına düşmüşlerdir. Özellikle eskiler bu belirleminin hilâli görmekle olacağı görüşündedir*ler. Bu görüşün delili “Hilâli görüp oruç tutunuz. Hilâli görüp bayram yapınız” hadisdir.

Fakat son devir fıkıh ve tefsir âlimlerinden bazıları vakit belirle*me işleminde bu konuda uzman kimselerin hesaplamalarım dikkate al*manın iyi olacağı görüşündedirler. Bu husustaki gerekçeleri şudur: Ra*mazan veya şevval ayının belirlenmesi namaz vakitlerinin belirlenme*si gibidir. Tüm müslümanlar ve ilim adamları beş vakit namaz vakti*nin, güm :?ın doğuş ve batışının hesapla belirlenmesinin caiz olduğu görüşündedirler.

İslâm dininin hedeflerinden birinin de tüm müslümanları, müm*kün olduğu kadar ibadetlerinde birleştirmek olduğunda şüphe yoktur.

Eğer devlet yöneticileri oruç ve hac ayının başlangıcını belirleme*yi, tıpkı namaz vakitlerinde olduğu gibi bir takvim ve teknik hesapla yapsalar, müslümanlar arasında birlik ve uyum meydana gelir.

Gönül, hem hesabı, hem hilâli gözetlemeyi birlikte yapmaya mey*lediyor- Hilâl gözetleme bırakılmamalıdır. Zira fıkıh bilginlerinden ba*zıları bunun farz-ı kifaye olduğunu söylemektedir. Farz-ı kifaye olan bir şeyin ihmali caiz değildir. Fakat bununla birlikte teknik hesaplama da yapılmalıdır.

Müslümanlar bu konuyu birlik içinde bir sonuca ulaştırmak için çalışmalıdırlar. Tâ ki bu konudaki görüş ayrılıkları aralarında üzüntü ve çekişmeye sebep blmasın.

• Ramazan ayı sonrası Sabah ezanı
• Ramazan ayında ne tür ibadetler yapıyorsunuz? Ailenizle konuşunuz.
• Aleviler Ramazanda oruç tutar mı ?
• Ramazanda depresyonda olmak kötü bir şey mi?
• Ramazan ayında vitir namazını cemaatle kılmak
• Tümünü görüntüle.