Namazın içindeki rükünleri-farzları

S. 1. Namazın rükünleri nelerdir?

C. 1. Namazın rükünleri:

1. Niyet: Farz namazlarda namaz kastı, farziyeti ve hangi vaktin namazı olduğu niyet edilmelidir. Vakitli sünnetlerde, vakit ta yini ve namaz kastı niyet edilir. Mutlak sünnetlerde ise, namazı kastetme niyeti kāfidir.
2- Tekbir: Tekbir lafzı “Allahü ekber veya Allahü-ekber”dir ve Arapça olması vaciptir. Eğer bir harf eksiltilir veya Allah’ın is mini değiştirecek bir fazlalık eklenir yahut iki kelime arasında bir süre susulursa, tekbir akdolmaz.
3- Fatiha’yı okumak: İmam, memum veya münferit olarak na maz kılan, her rekâtta Fatiha’yı okumak zorundadır. Besme le Fatiha’dan bir ayettir. Fatiha’da tertibe riayet etmek ve ara vermemek vaciptir. Kasten susulur veya araya başka bir zikir koyulur yahut namazdan olamayan bir şey okunursa, kıraat ke sintiye uğrar, dolayısıyla tekrar baştan başlanmalıdır.
4- Kıyam: Bu, farz namazlarda rükündür. Kıyamda bel kemiğinin dik olması şarttır. Eğer rükûa yaklaşacak şekilde eğilirse, kıyam olmaz. Yaşlılık v.b sebeplerden dolayı kişinin beli eğilmişse, bir beis olmaz. Ancak rükü için – yapabiliyorsa – biraz daha eğilmelidir.
5- Rükü: Rükünün asgari miktari-sağlam kişiler için- elleri diz lere koyabilecek kadar eğilmektir. Rükûda mutmain olmak vaciptir, bunun da asgarisi, hareketten sonra durmaktır. Rükûa eğilirken, rükü dışında başka bir kasıt olmamalıdır.
6- Itidal (rükûdan kalkma): İtidalın en azı, rüküdan önceki duruma geri dönüp mutmain olmaktır ve doğrulurken itidaldan başka bir kasit olamamalıdır.
7- Secde: Secdenin kāfi olabilmesi için gereken şartları:
. Alnın hepsi veya bir kısmı açık olarak musallaya değmesi gerekir.
. Secdede mutmain olunmalıdır.
.Musallaya başın ağırlığı ulaşmalıdır.
. Arka taraf (kalça) baş tarafından daha yüksek olmalıdır.
. Sarık gibi kendisiyle bileşik ve hareketiyle hareket eden bir şeyin üzerine secde edilmemelidir.
. Eğilirken, secde dışında başka bir niyet olmamalıdır.
. Dizlerin, avuçların içi ve ayak parmaklarının içinin bir kısmı yere değmesi gerekir.

8- Secdeden kalkma (iki secde arasındaki oturuş): Bu oturuşta mutmain olunmalı ve secdeden kalkma dışında başka bir kasıt olmamalıdır.
9- Son tahiyyat oturuşu.
10- Son tahiyyat ve Peygambere salât okumak: Tahiyyatın asga risi şudur: “Et-tahiyyatü li-llâhi, e’s-Selâmü aleyke Eyyühen Nebiyyü ve Rahmetullahi ve Berekâtüh. Es-selamu aleyna ve âlâ ibadullahı s-Sálihin. Eşhedu en la ilahe illallah ve eşhed- du enne Muhammeden Resulüllah.” Salâtın en azı ise, “Allah- hümme salli âlâ Muhammed” demektir.
1- Birinci selam: En azı “Es-selamü aleyküm” demektir. Selam otururken verilmelidir.
2- Tertip: Yukanda zikredildiği şekilde tertibe riayet edilmesi ge rekor. Ancak ihram tekbiri ile niyet, kıraat ile kıyam ve tahiyyat ile Peygamber’e salât okumak ile oturuş bu tertipten müstes nadır.

S. 2. Niyetin şartları nelerdir?

C. 2. Niyetin üç şartı vardır ve şunlardır:
1.Kesinlik, eğer niyetten sonra inşallah der ve bununla (bir şeye) bağlama veya mutlak bırakma kastedilirse, namaz sahih olmaz.
2.Namazdan çıkma gibi niyete engel başka bir niyet olmamalıdır.
3.Tekbirin bir bölümüyle beraberlik sağlanmalıdır.

S. 3. İhram tekbirinin şartları nelerdir?

C. 3. İhram tekbirinin on dokuz şartı vardır:
1. Allah lafzıyla olmalıdır. Rahman gibi başka bir kelime kâfi olmaz.
2. Lafzın başındaki elifin uzatılmaması gerekir.
3.Lam ile hanın arasındaki elif de uzatılmamalıdır.
4.Allah lafzı ekber lafzından önce olmalıdır.
5.Allah kelimesinin başına vav harfi eklenmemelidir.
6. Ekber lafzı olmalıdır, yerine başka bir lafız geçmez.
7.Ekber kelimesinin hemzesi uzatılmamalıdır.
8.Hemze vav ile değiştirmemelidir. Bu şart bilen içindir, bilmeyen için değil.
9. Hemze düşürülemez, çünkü kat’i hemzesidir.
10.Telaffuz edebilen kişi, ekber lafzındaki kaf harfini hemzeyle değiştiremez.
11.Be harfi uzatılmaz.
12. Aynı şekilde şeddeli okunmaz
13. Allah ile ekber lafızları arasına vav harfi eklenmemelidir.a
14. Aralarına, Allah hüve ekber gibi zamir veya ya ekber gibi nida faslı olmamalıdır.
15.Aralarında uzun bir sekte (durma) olmamalıdır.
16.Gücü olan, ikisini de tam olarak ayakta söylemesi gerekir.
17.Kıbleye doğru söylenmelidir.
18.Telaffuz edebilen için, Arapça olmalıdır. 19.Müktedi-memum, imamın tekbirinden sonra getirmelidir.

S. 4. Allah ile ekber lafızları arasına uzun bir sıfatın getirilmesi biri bozar mı?

C. 4. Sıfat üç kelime gibi uzun bir şeyse bozar, değilse bozmaz.

S. 5.İhram tekbirinin sünnetleri nelerdir?

C. 5. Tekbirde üç şey müstehaptır:
1. Allah lafzı iki hareke den fazla ve on dört hareke den az uzatil malıdır.
2. Imam da memum da sesli okumalıdır.
3.Eller örtüsüz kaldırılmalıdır.

S. 6. Fatiha kimin hakkında vaciptir?

C. 6. Imam, münferit ve başta imama yetişen memum Fatiha’yı okumak zorundadır. İmama sonradan yetişen kişinin Fatiha’sını veya okuyamadığı
kısmını imam hamleder.

S. 7. Fatiha okumanın şartları nelerdir?

C. 7. Fatiha’nın sahih olabilmesi için on şart gerekir, bunlar:
1. Duyan (sağır olmayan) kişi, kendine duyurması gerekir.
2. Ayetteki nazma aynen riayet edilmelidir. Eğer bir harf yerinden takdim veya tehir edilir yahut bir kelime, manayı bozacak şe kilde, yeri değiştirilirse, namaz bozulur. Eğer mana bozulmazsa, değişikliğe itibar edilmez.
3. Kelimeler arasında müvalat (peş peşe okumak) olmalıdır. Örf olarak uzun sayılan bir suskunluk kıraati bozar.
4.Harflere ve sayısı on dört olan maddelere riayet edilmelidir. Bir harfi düşüren veya değiştiren kişi -yapabiliyorsa rükuya gitme- den iade etmesi gerekir. Bilerek iade etmeden rükûa gidilirse namaz bozulur. Şeddeler için de aynı şey geçerlidir.
5. Ena mte kelimesindeki te zamirini ötreli veya esreli okumak gibi manayı değiştiren bir hatanın olamaması gerekir, aksi takdirde kelimenin okunuşu bozulur. Ancak kasten ve bilerek hata yapılmazsa namaz bozulmaz.
6. Manayı bozan şaz (itimat edilmeyen) bir kıraatle okunmamalıdır
7. Arapça okunmalıdır, onun dışında hiçbir dilde tercümesi yerine geçmez. Arapça bilmeyen dahi Fatiha’yı Arapça ezberlemelidir.
8. Bütün ayetlerin okunduğu bilinmelidir. Rükûa gidilmeden önce okunmadığında şüphe edilirse, eğer şüphe hiç okunma dığına dairse, okunmalıdır. Bir kısmının okunmadığında şüphe edilirse, tekrar okumaya gerek kalmaz.
9.Kasit kıraat olmalıdır. Fatiha’dan övgü kastedildiği takdirde, namaz bozulur.
10. Kıyamda veya kıyamın yerine geçen bir durumda okunmalıdır.

S. 8. Fatiha’yı bilmeyen, ne yapmalıdır?

C. 8. Harfleri Fatiha harflerinden eksik olamayan yedi ayet okumalıdır.

S. 9. Fatiha’daki sünnetler nelerdir?

C. 9. Her ayetin bitişinde durmak ve hem imam hem de münferit hak kında, sesli zamanlarda sesli ve sessiz zamanlarda da sessiz okumak sünnettir.

S. 10. Fatiha’dan önceki sünnetler nelerdir?

C. 10. Fatiha okunmadan, sağ elin avucunu sol elin sırtına koymak ve tekbir ile iftitah duası arasında kısa bir sekte yapmak sünnettir.

S. 11. Namazda nerelerde sekte yapmak sünnettir?

C. 11. Tekbir ile iftitah duası arasında, iftitah duası ile euzü arasında, Fatiha’nın bitişiyle “âmin” kelimesi arasında ve “âmin” ile Fatiha’dan son ra okunacak sure arasında sekte yapmak sünnettir.

S. 12. İnhinas (kalçayı indirip başı kaldırarak göğsü öne çıkarmak) seklinde rükû etmek kâfi olur mu?

C. 12. Hayır, bu şekilde rükü kafi değildir. Eğer bilerek ve kasten yapılırsa namaz bozulur, yoksa tekrar rükû etmek gerekir.

S. 13. Son teşehhütte, tahiyyatın sahih olabilmesi için gereken şartlar nelerdir?

C. 13. Bunun yedi şartı vardır ve şunlardır:

1.Müvalat (peş peşe okumak) olmalıdır.
2. Bir özür dışında, oturarak okunmalıdır.
3.Harf, kelime ve şeddelere riayet edilmelidir.
4. Bilen hakkında, Arapça olmalıdır.
5. Mani olmadığı takdirde, kendine duyurmak gerekir.
6. Lafızları başka lafızlarla değiştirilmemelidir.
7.Tahiyyat dışında başka bir kasıt olmamalıdır.

S. 14. Birinci selamın şartları nelerdir?

C. 14. Birinci selamın şartları on bir tanedir ve şunlardır:
1.”Es-selamu aleyküm” şeklinde “elif-lam” ile söylenmelidir.
2.”Aleyküm” şeklinde hitap harfi olan “Ker” ile okunmalıdır.
3.Aynı şekilde Kef harfine çoğul edatı olan “Mim” eklenmelidir
4.İki kelime – Es-selamu aleyküm – peş peşe söylenmelidir.
5. İki kelimeye, manayı bozacak bir fazlalık eklenmemelidir.
6.Aynı şekilde manayı bozacak bir eksiklik
olmamalıdır.
7. Öğrenme yoluyla da olsa, gücü yeten Arapça telaffuz etmelidir.
8.Kendi kendine duyurulmalıdır.
9.Oturuşta veya yerine geçen bir konumda selam verilmelidir
10.Göğüsle kıbleye yönelmiş bir şekilde verilmelidir.
11.İlan kastı olmamalıdır.

S. 15. Namazın kaç eb’adı (müekked sünnet) vardır ve nelerdir?

C-15: Namazın altı eb’adı vardır ve şunlardır:
1.Birinci teşehhüd (oturuş).
2. Birinci oturuşta tahiyyat okumak.
3.Aynı şekilde Peygamber (sas)’e salât okumak.
4. Ikinci oturuşta âli beyte salât okumak.
5. Sabah namazında ve Ramazan’ı ikinci yarısında konut duasini okumak.
6. Kunut duasını ayakta okumak.

S. 16. Namazın heyetleri (sevih secdesiyle cebredilemeyenler) nelerdir?

C. 16. Bunlar on altıdır ve şunlardır:
1.İhram tekbiri ile birlikte elleri kaldırmak
2.Rükûa giderken elleri kaldırmak
3. Aynı şekilde rükudan kalkınca elleri
kaldırmak
4. Göğüsle göbek arasında sağ eli sol elin üstüne koymak
5. İstiftah duasını okumak
6.Euzü çekmek
7.Sesli yerlerde sesli okumak
8.Sessiz yerlerde sessiz okumak
9.Fatiha’nın sonunda âmin demek
10. İlk iki rekâtta, Fatiha’dan sonra bir sure okumak
11. İniş ve kalkışlarda tekbir getirmek 12.Rükûdan kalkınca “Semi Allah’u limen hamideh”, memumun da “Rabbena ve leke’l hamd” denmesi.
13.Rükûda okunan tesbihatlar. Bunların asgarisi üç defa “Sübhane Rabbiye’l azim” demektir. Secdede okunan tesbihatlar ise, en azı üç defa “Sübhane Rabbiye’l a’lâ” demektir.
14.Oturuşlarda elleri dizlere koymak; sol el serbest bırakılır, sağ el ise, şehadet parmağı dışındaki parmaklar yumulur, ““İlla-Allah” denince şahadet parmağıyla şahadete işaret edilir ve sallanıl maması gerekir.
15.İlk oturuşlarda “iftiraş” şeklinde ve son oturuşlarda “teverrük” şeklinde oturmak
16.İkinci selam

S. 17. Namazdan sonra yapılacak sünnetler nelerdir?

C. 17. Namazdan sonra bol dua ve zikretmek sünnettir. Bu sünnetin asli, varit (Peygamberden nakil) olmamış dualarla da hâsıl olur. Ancak varit olan zikir ve duaları okumak daha faziletlidir. Bu zikirlerden bazıları şöy ledir: «La ilahe illa-Allah’u vahdehu la şerike leh, lehu’l mülkü ve lehu’l hamdu ve hüve a’lâ külli şeyin kadir. Allahümme la mâni’e lima a’teyte vela mu tiye lima ma te vela yenfe’u ze’l ceddi minke’l cedd. Allahümme ente’s selamü ve minkes-selam, tebarekte ve tea’leyte ya ze’l celali ve’l ikram. Allahümme einni a’lâ zikrike ve şükrike ve hüsni ibadetike.»

Zikirler sesli okunmamalıdır. Ancak imam cemaate öğretmek amacıyla (öğrenene kadar) sesli okuyabilir. İmam, sağ tarafı cemaate ve sol tarafı mihraba gelecek şekilde oturması sünnettir. Farz namazdan sonra -secde yerlerinin çok olması amacıyla- sünnet namazı için başka bir yere geçmek de sünnettir.

BENZER KONULAR:

• Tövbe Namazı farz mıdır
• Namaz kılmayan kişi nikah şahidi olabilir mi?
• Namazını kılmayan bir kimsenin şahitliği dinen geçersiz midir?
• Namaza devam etmek ve bırakmamak için ne yapmalıyız?
• Sürekli Namaza başlıyorum sonra bırakıyorum bunun çaresi nedir
• Tümünü görüntüle.