Şafii mezhebinde nikah nedir şartları nelerdir nikah nasıl kıyılır nikah ile ilgili tüm hükümler soru cevap

S. 1. Nikâh nedir?

C. 1. Nikâh sözlükte, cinsel ilişki demektir.
Istilahta: Özel bir akittir, tezvic ve nikâh veya tercümelerinin lafızları la ilişkiyi mubah kılar.

S. 2. Nikâhın rükünleri nelerdir?

C. 2. Nikâhın beş rüknü vardır:
1- Erkek/es
2- Kadın/eş
3- Veli
4- İki şahit
5. Siyga

S. 3. Siyğa’nın şartı nedir?

C. 3. Lafızlar – Arapça olmasa da – açık olması gerekir, icap ve kabul olup bir şarta bağlı olmamalıdır, kinaye lafızlar kullanılmamalıdır.

S. 4. Erkeğin şartları nelerdir?

C. 4. Erkeğin yedi şart vardır:
1- İhramda (hac veya umre) olmamalıdır.
2- Kendi özgür seçimi olmalıdır.
3. Belli olmalıdır.
4- Kadını tanımak veya adını bilmelidir.
5- Kadın için helal olduğundan emin olmalıdır.
6- Erkekliği kesin olmalıdır.
7- Aralarında mahremiyet olmamalıdır.

S. 5. Kadının kaç şartı vardır?

C. 5. Onun da dört şart vardır:
1- İhramda olmaması gerekir.
2- Belli bir kadın olmalıdır.
3- Nikâhlı ve iddette olmaması gerekir.
4. Kesin kadın olmalıdır.

S. 6. Nikâh ne zaman mendup ve ne zaman mekruh olur?

C. 6. Kadın ve erkek hakkında ihtiyaç olduğunda ve erkek hakkında, mihr, nafaka gibi gereken masraflar varsa menduptur. Bu şartlar yoksa mek ruhtur.

S. 7. Kadında hangi özelliklerin aranması sünnettir?

C. 7. Doğurgan, güzel, akıllı, dindar, soylu ve akraba olmaması menduptur.

S. 8. Yabancı erkek yabancı kadının nerelerine bakabilir?

C. 8. Erkeğin yabancı kadının (nikâhının düştüğü kadın) hiçbir yerine bakması caiz değildir. Ancak ihtiyaç durumda el ve yüzüne bakabilir. Teda vi için de eğer kadın doktor yoksa – doktor güvenilirse ihtiyaç dâhilinde hasta olan bölgeye bakabilir.

S. 9. Erkek eşinin ve cariyesinin nerelerine bakabilir?

C. 9. Erkek eşinin her yerine bakabilir ancak cinsel organına bakması mekruhtur.

S. 10. Erkek Mahrem ve evli cariyesinin nerelerine bakabilir?

C. 10. Diz ve göbek arası dışında her yere bakması caizdir.

S. 11. Erkek evlenmek istediği kadının nerelerine bakabilir?

C. 11. Sadece el ve yüzüne bakabilir.

S. 12. Hangi durumda bir kadına açıkça evlenme teklif etmek haramdır?

C. 12. Rici veya bain talakla boşanma veya ölüm iddetinde olan kadına açıkça evlilik teklif etmek haramdır.

S. 13. hangi hallerde evlenme arzı haram olur ve hangi hallerde helal olur?

C. 13. Rici talak iddetinde olan kadına evlenme arzında bulunmak ha ramdır. Ancak bain talakla boşanmış kadın için helaldir.

S. 14. Hangi durumlarda mihrin tümü verilir?

C. 14. İki durumda mihrin tümü verilir:
1- Kişi eşiyle ilişkide bulunduğu zaman tüm mehri vermek zorundadır. Bu ilişkinin hayızdan temiz halde olduğu gibi helal veya hayiz halinde olduğu gibi haram olmasının bir farkı yoktur. Çünkü üzerinde akit yapılan şey yerine getirilmiştir yani istim ta, ilişki ifası gerçekleşmiş, dolayısıyla karşılığını vermesini gerekir.
2- İki eşten birisinin ölmesiyle yine tüm mihr ödenir, ölümden önce ilişkinin olup olmaması bir şeyi değiştirmez.

S. 15. Hangi durumda mehrin yarısı verilir?

C -15: Bir durumda kişi eşine mihrin yarısını verir: Sahih bir akitle nikâh kıyılıp mihr belirlendikten sonra ilişki yaşanmadan boşarsa mehrin yarısını verir.

S. 16. Ne zaman mihrin hepsi düşer?

C. 16. Kadın ilişki yaşamadan önce eşinden – kendisinden olan bir sebeple – ayrılırsa erkekten mihrin hepsi düşer. Örneğin eşi kâfirken kendisi Müslüman olur ve nikâh fesholursa veya mürtet olur yahut erkekte bulunan bir ayıptan dolayı akdi bozarsa mihr düşer. Çünkü ayrılığın sebebi kadındır ve kendi isteğiyle yapmıştır. Teslimden önce malı telef etmiş gibi olur ve bedel düşer. Burada teslim edilmesi geren mübeddel, kendini eşine teslim etmesidir ve bedel de mihrdir.

S. 17. Mihri misli gerektiren sebepler nelerdir?

C. 17. Aşağıdaki sebeplerden dolayı mihri misil verilir:
1- Akit fasit olursa, örneğin şahitsiz veya velisiz nikâh gibi sıhhat şartlarından birisi olmayıp bununla birlikte cinsel ilişki yaşanır sa mihri misil gerekir. Çünkü akit fasittir, mihr belirtilmemiş, ayrıca eşler de ayrılırlar. Mehrin miktarı için akit zamanı değil ilişki zamanı itibara alınır çünkü fasit akdin önemi yoktur.
2- Eşler arasında mihrin belirlenmesi veya miktarı hakkında ih tilaf olup akit feshedildiğinde yine mehri misil gerek. Örneğin kadın, akitte bana mihr belirledin erkek de belirlemedim derse, kadın iddiası erkek de iddiası için yemin eder ve nikâh fesholur, mehri misil verilir. Aynı şekilde mihrin miktarında tartışırlarsa, örneğin kadın iki bin erkek de bin liradır derse yemin ederler, akit bozulur ve mehri misil vacip olur.
3- Fasit bir mihr belirlenirse mehri misil gerekir. Fasit mehrin bazı şekilleri: a- Mihri müsemma şer’i olarak mal değilse, örneğin içki, domuz, müzik aletleri gibi Şeriatta mal sayılmayan bir şey verilirse mihr fasit olur. Çünkü mihr mal veya mala bedel olacak bir şey
olmalıdır, bunlar ise mal değiller.
b- Mihr olarak verilen mal erkeğin mülkü değilse, örneğin gasp ettiği bir seccade verirse mihr fasit olur.
C- Birden fazla kadını bir mihrle nikâhlarsa nikâh sahih mihr fasit olur ve her kadına mehri misil vermelidir. Çünkü akit esnasında belirlenen mihrden kime ne düştüğü belli değil.
d- Veli çocuğu evlendirip malından mehri misilden fazla mihr ve rirse veya küçük bir kızı ya da büyük bir bakire kızı izni olmak sızın mehri misilden daha az bir miktar karşılığı evlendirirse mehir fasit olur. Bu durumlarda mehri misil gerekir, çünkü veli onların maslahatını gözetmek zorunda, bu durumlarda ise mas lahat ortadan kalmış olur.
e- Mihrde taviz olursa, örneğin reşit bir kadın – bakire veya dul – velisine beni hirsiz evlendir der ve velisi de öyle evlendirirse veya mihrden bahsetmezse mehri misil gerekir. Ancak bu mehir akitle değil, ilişki yaşandığında vacip olur, çünkü ilişki, Allah hakkı da olduğu için, mubah kılmakla helal olmaz. Onun için ilişki sırasında değil akit zamanında mehri misil itibara alınır. Kadın ilişkiden önce eşinden belli bir mihr de talep edebilir ve mihri ödeyene kadar kendini teslim etmeme hakkı vardır.
f-Akitte mehrin bir kısmı kadına ait olmayacağını şart koşmak, örneğin babasına veya kardeşine verileceği öngörülürse nikâh sahih olur ancak mihr fasittir ve mehri misil gerekir.

S. 18. Nikâh akdinde kaç tür şart vardır?

C. 18. Nikâhta üç tür şart vardır:
1- Nikâhın gereğinden olan şart, örneğin erkeğin kendisine nafaka veya (eşler arasında) paylaşım hakkı vermesini şart koşması gibi, bu şart lağıv olur ancak akit ve mehri müsemma sahihtir.
2- Nikâhın gereğine muhalif olup asıl maksadına – cinsel ilişkiye – engel olamayan şart, örneğin akitte üstüne evlenilmeyeceğine veya nafaka verilmeyeceğine dair şart koyarsa nikâh sahih şart fasit olur. Çünkü nikâhın maksadına bir halel gelmiyor ve şar tın da kadın veya erkek lehine olmasının bir farkı yoktur. Şartın fasit olmasıyla mihr de fasit olur, çünkü mihri kabul etme şarta bağlanmış, şart fasit olunca mihr de fasit olur.
3- Nikâhın asli maksadına -ilişki- halel getiren şart, örneğin akit te cinsel ilişki yaşamayacağını veya nikâhtan sonra boşamaya cağını şart koyarsa nikâh batıl olur. Çünkü şart, nikâhın amacı ni engelliyor ve dolayısıyla iptal eder.

S. 19. Nikâh şahitlerinin şartları nelerdir?

C. 19. Şahitlerde altı şart aranır: en az iki kişi olmaları, erkek, hür, akdi görüyor ve akdi yapanların dilini biliyor olmaları, adaletleri mestur olsa da Müslüman, akıl ve ergen olmaları şarttır.

S. 20. Kaç tür evlilik vardır?

C. 20. İki tür evlilik vardır: Sahih ve batıl evlilik. Batil evlilik, rükünle rinden veya şartlarından birisini yitiren evliliktir. Bu evliliğin – haddi kal dırma dışında hiçbir hükmü yoktur ve evliliğin hiçbir eseri buna terettüp etmez, ancak bazı suretlerde mihri misil gerekebilir. Örneğin velisiz evlenip ilişkide bulunursa mehri misil vermesi gerekir.
Sahih nikâh ise, erkân ve sıhhat şartlarını ihtiva eden evliliktir, evliliğin tüm hükümleri buna terettüp eder.

S. 21. Sahih akde hangi hak ve sorumluluklar terettüp eder?

C. 21. Akit sahih olduğunda iki eş arasında karşılıklı birçok hak ve so rumluluk oluşur, bunları özetle şöyle sıralayabiliriz:
1- Meşru dairede eşlerin birbiriyle istimta (zevk) etmeleri helal olur.
2- Kadının eşine tabi olması, itaat etmesi, kendini teslim etmesi ve evini koruması vacip olur.
3- Mihr vacip olur ve kadının eşi üzerinde hakkıdır.
4- Nafaka gerekir.
5- Birden fazla eşi varsa erkek aralarında paylaşım yapmalıdır.
6- Nikâhla ilişki sonrası doğan çocuklar babalarına mensup olur lar. Eşlerin maruf hamilelik döneminde sahih bir nikahla do ğurdukları her çocuk eşlerine mensup olur. Bu dönemin en azı altı ay ve en çoğu dört senedir.
7- Miras bölümünde öğrendiğimiz şartlarıyla eşler arasında varis hakkı oluşur.

S. 22. Nikâh akdinin sünnetleri nelerdir?

C. 22. Nikâh akdinin önem ve izharı için yapılması sünnet olan şeyler var, bu sünnetler kısaca şöyledir:
1- Nikâhtan önce nişanlanmak, bunun erkek veya naibi tarafından yapılması sünnettir.
2- Nikâh kıyılırken eşlere dua etmek de sünnettendir. Peygamber (sas) evlenen birini görünce şu duayı ederdi: «Allah sana müba rek kılsın, aleyhine mübarek kılsın ve sizi hayırda birleştirsin.»
3- Evliliği ilan edip tef çalarak sevinci izhar etmek ve insanları toplamak sünnettir, gizli evlilik ise mekruhtur. Tef çalınması güzel anlamlar içeren şarkıların söylenmesi de müstehaptır. Gayri ahlaki, kadınların güzellik ve mahrem yerlerini vasfe den, şehvet uyandıran şarkıların – düğün veya başka durumlarda – haram olduğu şüphesizdir.
4- Gelinin yanına girildiği ve ilişkiye azmedildiği zaman şu dua nin okunması sünnettir: «Bismillah, Allah’ım! Bizi Şeytandan ve Şeytanı bize verdiğin rızıktan (çocuk)tan uzak tut.»
5- Düğün yemeği verilmesi de menduptur.

S. 23. Nikâh velisinin şartları nelerdir?

C. 23. Velinin; erkek, mükellef, hür, Müslüman, adil ve tam sorumluluk sahibi (baba, dede gibi) olması şarttır.

S. 24. Müslüman kâfir bir kadının velisi olabilir mi?

C. 24. Bu, ancak iki surette caizdir: Efendi, Müslüman olmayan cariyesinin ve devlet başkanı ehli zimmet kadınları için veli olması caizdir.

S. 25. Cariyenin nikâhı için efendinin adil ve ehli kitap olan hür kadının velisinin Müslüman olması şart mıdır?

C. 25. Cariye nikâhında efendi veli olursa adil ve ehli kitap olan hür kadının da velisinin Müslüman olması şartı yoktur.

S. 26. Kadının nikâhı için sahabelerin tertibi nasıl olur?

C. 26. Burada asabe tertibi şöyle olur: Baba, dede, kardeş, oğul, amca, azat eden efendi, onun asabeleri, azat eden efendiyi azat eden, onun asabesi ve sonra hâkim. Bunlar arasında daha yakın varken uzak olan veli olamaz.

S. 27. Ne zaman kadının daha yakın velisinin bulunduğu ve şartla ra haiz olduğu halde hâkim veli olabilir?

C. 27. Kadın-ihtiyacı olup – denk bir erkekle evlenmeyi talep eder velide onunla evlendirmezse, velinin rızası olmazsa bile hâkim evlendirebilir.
Aynı şekilde, veli kasr mesafesi dışında gaip veya ihramda olur ve kadın da nikâha muhtaçsa hâkim veli olup evlendirir.

S. 28. Veli veya vekili hem icap hem de kabul etmesi (hem kendi hem de kadının velisi olması) caiz midir?

C. 28. Caiz değildir, başka bir veli edinmesi gerekir. Ancak dede iki torununu evlendirirse ikisinin de velisi olabilir.

S. 29. Biri, kızlarımdan birini sana nikâhladım veya kızımı oğulla rindan biriyle evlendirdim derse, hükmü ne olur?

C. 29. Eş belli olmadığı için nikâh sahih olmaz.

S. 30. Hür kadın için mücbir veli kimdir?

C. 30. Hür kadını denk erkekle evlendirmede baba ve dede mücbirdir ler. Bakirelik zarı yırtılmamış kızı ve cinsellik yaşamamış dul kadını denk bir erkekle evlendirmeye icbar (zorlama) edebilirler. Efendi cariyesi hak kında mutlak mücbirdir.

S. 31. Mücbir olmayan veli kimdir?

C. 31. Baba ve dede dışındaki veliler mücbir değildir, ancak kadının rızasıyla evlendirebilirler.

S. 32. Dul kadın icbar edilebilir mi?

C. 32. Dul – bakireliği cinsel ilişkiyle bozulmuş – kadına yönelik icbar
olmaz. Ergenlik yaşına geldiğinde kendisinden sözlü olarak izin alınır. Er ergenlikten önce ise, kabul ehliyeti olmadığı için evlendirilemez.

S. 33. Deli olan dul kadını kim hangi hallerde evlendirebilir?

C. 33. Eğer küçükse sadece babası ve dedesi evlendirebilir. Büyük ise babası ve dedesi gibi hâkim de evlendirebilir. Ancak hâkim sadece ihtiyaç halinde evlendirir, baba ve dede ise hem ihtiyaç hem de maslahat için evlen direbilirler, çünkü onlarda şefkat olur.

S. 34. Nikâhta vekâlet nasıl olur?

C. 34. Mücbir – baba, dede – velinin bakire kızını, izni olmaksızın ev lendirmek için vekil tutması sahihtir. Bu vekâletin sıhhati için velinin zevci belli etmesi şart değildir. Çünkü veli belli etme yetkisi olduğu gibi mutlak da bırakabilir. Veli vekâleti mutlak bıraktığı zaman vekil zevcenin maslaha uni gözetmek zorundadır. Denk olmayan biriyle evlendirmemelidir, çünkü mutlak bırakıldığı zaman denk kişiye hamledilir. Mücbir olmayan veli ise ancak kadının izniyle vekil tutabilir, çünkü kadının izni olmaksızın kendisi evlendiremez, dolayısıyla izni olmadan vekil de tutamaz.

S. 35. Nikâhta itibara alınan denklik nedir?

C. 35. Bu konudaki denklikte din, soy, özgürlük, meslek ve muhayyer liğe yol açan ayıplar itibara alınır.

S. 36. Veli küçük oğlunu bir cariyeyle evlendirebilir mi?

C. 36. Hayır bu caiz değildir. Çünkü cariyeyle evlenmeyi caiz kılan, zinaya düşme korkusu, hür kadının veya mihrinin bulunmaması gibi şartlar mevcut değil.

S. 37. Hünsa-erselik veli veya şahit olabilir mi?

C. 37. Hayır sahih olmaz, ancak erkek olduğu anlaşılırsa olur.

S. 38. Velilik sebepleri nelerdir?

C. 38. Veliliğin dört sebebi vardır: Babalık, asabelik, velâ ve yöneticilik.

S. 39. Deli ve sefih kendi nikâhını kıyabilir mi?

C. 39. Hayır kıyamaz, baba, dede veya hâkim evlendirir.

S. 40. Sefih nasıl evlendirilir?

C. 40. Evlendirilmez, cinsel ihtiyacını görmesi için bir cariye satın alınır.

S. 41. Efendi ve kölenin onayı açısından kölenin nikâhı için gereken şartlar nelerdir?

C. 41. Köle büyük ise nikâh hem onun hem de efendisinin izni gerekti rir, biri diğerini icbar edemez. Küçük kölenin ise izni gerekmez.

S. 42. Ne zaman kadının eşine teslim edilmesi vacip olur?

C. 42. Kadın ilişki yaşayabilir durumda olup eşi talep de ederse ve mihr peşin olup alınmışsa teslim edilmesi vacip olur.

S. 43. Hangi kadınların nikâhı nesepten dolayı haramdır?

C. 43. Yedi kadının nesepten dolayı nikâhı haramdır: Anne ne kadar yukadın giderse (yani nineler), kız ne kadar aşağı giderse (torunlar), kız kardeş. teyze, hala, kardeşin kızı ve kız kardeşin kızı.

S. 44. Radâ (emzirme) ile hangi kadınların nikâhı haram olur?

C44: Nesepten haram olan kadınlar radâdan da haram olurlar. Bu hü küm emzirilen çocuk ve onun çocukları – ne kadar aşağı gitse de – için ge çerlidir, onun derecesinde veya yukarısı için bağlayıcı değildir. Dolayısıyla emzirme hükmü emzirilen çocuğun kardeşini veya babasını kapsamaz, ör neğin babası emziren kadınla evlenebilir.

S. 45. Hısımlıktan dolayı hangi kadınlar haram olurlar?

C. 45. Hısımlıkta; akitle zevcenin annesi, ilişki olduğu takdirde kızı, akdin yapılmasıyla babanın eşi ve aynı şekilde oğlun eşi haram olur.

S.46. Bir arada (cemi) olma itibariyle – daimi değil – hangi kadınlar haram olur?

C. 46. Bu açıdan zevcenin kız kardeşi (baldız), halası ve teyzesi haram olur. Yani bunlar aynı nikâha alınamazlar,

S. 47. Bir erkek kaç kadınla evlenebilir?

C. 47. Hür erkek dört, köle ise iki kadınla evlenebilir. Bununla birlikte
aralarında adaleti sağlamalıdır.

S. 48. Hac ihramında olan kişinin kıydığı nikâhun hükmü nedir?

C. 48. Bu nikâh batıldır.

S. 49. Kişi bir kadınla evlenip sonra babası veya oğlu şüpheyle ka dınla ilişki yaşarsa veya adam şüpheyle kadının annesiyle ilişkide bulu nursa nikâh fesholur mu?

C. 49. Evet fesholur.

S. 50. Aynı nikâhta birleşmeleri haram olan iki kadın, cariye olarak (örneğin iki kız kardeş) satın alınabilir mi?

C. 50. Hayır caiz olmaz.

S. 51. Kişi cariyesiyle ilişki yaşar ve sonra kız kardeşi veya teyzesi ya da halasıyla evlenirse hangisi helal olur?

C. 51. Nikâhlı kadın helal, cariye haram olur, çünkü nikâh mülkiyetten daha güçlüdür.

S. 52. İki kız kardeşi veya cariye ve teyzesini ya da halasını birlikte satın alırsa hangisi helal olur?

C. 52. Hangisiyle ilişki yaşarsa o helal olur diğeri haram olup satarak veya azat ederek mülkiyetinden çıkarması gerekir.

S. 53. Müslüman gayri Müslim bir kadınla evlenebilir mi?

C. 53. Eğer ehli kitap veya ehli kitap olma şüphesi varsa evlenebilir. Ancak Mecusi veya putperest ya da mürtet yahut ebeveynlerinden birisi bunlardan olursa nikâhlanamaz ancak cariye olarak satın alınabilir.

S. 54. Hangi hallerde Müslüman erkeğe Müslüman kadının nikâhı haram olur?

C. 54. Aşağıdaki hallerde haram olur:
1- Mulaane durumunda, lanetleşen eşler birbirlerine ebediyen haram olurlar.
2- Hac veya umre ihramında olan kadının nikâhı haramdır.
3- Başka bir erkekten iddet çeken kadının – iddet döneminde nikâhlanması haramdır.

S. 55. Kişi annesinin eşinin kızıyla evlenebilir mi?

C. 55. Evet, evlenebilir.

S. 56. Kişinin, annesinin eşinin annesiyle evlenmesi caiz mi?

C. 56. Evet, caizdir.

S. 57. Kişinin kızının eşinin kızıyla evlenmesi haram mı?

C. 57. Hayır, haram değildir.

S. 58. Kişi, babasının eşinin annesi veya kızıyla evlenebilir mi?

C. 58. Evet, evlenebilir.

S. 59. Kişi oğlunun eşinin annesi veya kızıyla evlenebilir mi?

C 59: Evet, evlenebilir.

S. 60. Rebib ve râb (kişi ile eşinin oğlu), her biri diğerinin eşiyle evlenebilir mi?

C. 60. Evet, evlenebilir. Allah daha iyi bilir.

S. 61. Kişi bir kadınla evlenir, ilişki yaşar ve çocuğu olmadan boşanırsa ve kadın başka bir erkekle evlenip bir kızları olursa, önceki eşi bu kızlardan biriyle evlenebilir mi?

C. 61. Hayır, bu caiz değildir. Çünkü erkek nasıl babasının eşiyle evlenemiyorsa kız da annesinin eşiyle evlenemez. Bu, «Babalarının nikâhladıklarıyla evlenmeyin»’ ayetinin kapsamına girer.

S. 62. Hünsanın (Ersenlik) nikâhı sahih mi? C. 62. Hayır, kadınlığı anlaşılsa da sahih değildir.

S. 63. Şigar, muta ve muhallil nikâhı nedir ve bu nikâhlar caiz midir?

C. 63. Bu nikâhların hiçbiri caiz değildir ve kısaca tanımları şöyledir:
Şigar nikâhı (berdel): Kızları (veya kız kardeşleri) bulunan iki erkek birbirinden mihr istemeksizin, kız (veya kız kardeşlerini değişme yolu ile nikâhlamakur. Örneğin biri diğerine der ki: Kızını benimle evlendirmen karşılığında ben de kızımı seninle evlendiririm. Muta nikâhı: Bir ay gibi belli bir süre için yapılan nikâhtur.
Muhallil nikâhı (hülle): Akitte, üç talakla boşanmış kadının tekrar eski eşine helal olması şartıyla yapılan nikâhtır. Eğer şart koşulmazsa nikâh sa hih olur ve ilişki yaşanabilir.

S. 64. Hangi ayıplarla (özür) nikâhın fesh olur?

C. 64. Nikâhin feshine yol açan ayıplar iki kısımdır:
Birinci kısım: erkekte penisin kökten kesilmiş olması veya iktidarsızlik ve kadında da vajinanın bitişik veya çok dar olması gibi cinselligi engelleyen ayıplardır.
İkinci kısım: cinselliği engellemeyen ancak cüzam, beres (cilt hastalığı- ğı) ve delilik gibi birlikte yaşamaya el verişli olmayan zararlı hastalıklardır. Eşler açısından bu ayıplar üç kısma ayrılır: Bir kısmında – cüzam, beres, delilik gibi – ikisi de müşterektir. Bir kısmı vajinanın bitişik veya kapal olması gibi – kadına özeldir. Diğer kısmı da – iktidarsızlık veya penisin kökten kesilmesi gibi – erkeğe özeldir.
Müşterek ayıplar: Eşlerden biri diğerinde bu ayıplardan birisini görür se nikâhi feshetme muhayyerliği olur. Diğerinde de aynı hastalığının olup olmaması mühim değil, çünkü insan kendisinden rahatsız olmaz ancak baş kasından olur.
Kadına özel özürler: Kadın ratkā’ veya karna olursa eşi nikâhı feshet me hakkına sahiptir. Çünkü bu hastalık evliliğin amacı olan duhule engeldir.
Erkeğe özel özürler: Erkeğin penisi kesilmişse veya iktidarsızsa eşi nikâhı bozabilir.

S. 65. Nikâhtan sonra özür oluşursa hükmü ne olur?

C. 65. Nikâh akdinden sonra eşlerden birinde bu ayıplardan biri oluşur sa – ilişki olmuş veya olmamış, özürler ilişkiye engel veya değil – diğer eş nikâhi feshetme muhayyerliğine sahiptir. Ancak iktidarsızlık bundan müs tesnadır, eğer duhulden sonra iktidarsızlık peyda olursa kadının feshetme hakkı kalmaz. Çünkü kadın açısından evliliğin amacı gerçekleşmiştir, kadın mehrini almış ve cinselliği yaşamıştır. Ancak iktidarsızlık devam eder ve kadın zarar görürse, mahkemeye başvurarak boşanabilir.

S. 66. Fesih işlemi mahkemeye götürmeyi gerektirir mi?

C. 66. Kadın veya erkek kendi başına, zikredilen özürlerden dolayı nikâhı feshedemez, mahkemeye götürüp fesh talebinde bulunmalıdır. Eğer özür sabit olursa hâkim nikâhın feshine karar verir.

S. 67. Bu özürlerden nikâh feshedildiğinde feshe neler terettüp eder?

C. 67. Bu özürlerden birisiyle, kadın veya erkek tarafından nikâh feshedilirse ya ilişkiden önce veya sonra feshedilir ve özür de ya ilişkiden önce veya sonra olmuştur: Duhul-ilişkiden önce feshedilirse mehir düşer, kadın muta (iddet döne minde barınma) alamaz. Çünkü özür erkekte ise kadın nikâhı feshetmiş olur ve bir şey alamaz. Eğer özür kadında ise yine bir şey alamaz, çünkü se bep odur ve sanki kendisi feshetmiş gibi olur. Duhulden sonra feshedilirse, ancak özür akit zamanında veya akitle duhul arasında olup erkeğin haberi yoksa kadın mehri misil alır. Duhulden sonra feshedilirse ve özür de duhul den sonra olmuşsa, kadın mehri müsemma nın hepsini alır. Çünkü muhayyerlik olmadan önce duhulle mihr sabitleşir, artık hüküm değişmez.

S. 68. Nikâhta mehir belirtilmezse hükmü ne olur?

C. 68. Akit sahih olur ve üç şekilde mihri misil vacip olur: Hâkim veya eşler belirler ya da duhulle vacip olur.

S. 69. Mecusi veya putperest eşlerden birisi Müslüman olursa nikâh bozulur mu?

C. 69. Duhulden önce Müslüman olursa hemen ayrılırlar. Duhulden sonra olursa iddetin bitimi beklenir, eğer diğeri de Müslüman olursa nikâh devam eder olmazsa din değişikliğinden itibaren birbirinden ayrı sayılırlar.

S. 70. Kişi dörtten fazla eşi olduğu halde Müslüman olursa ne yapar?

C. 70. Dört tanesini seçer gerisini boşar.

Kolay Şafi fıkhı
itisam yayınları

BENZER KONULAR:

• Nikah nedir? İslamda Nikah Kavramı
• Dini Nikah nedir diyanet
• Kadın eşine boş ol derse Nikah düşer mi?
• Aile ve Nikah
• Cünüpken imam Nikahı kıyılır mı?
• Tümünü görüntüle.