Hac ve Umre İçin ihrama Girmenin Keyfiyeti

İhram, hac veya umre’ye veya ikisine birden niyet etmek demektir. Ayrıca bunu izleyen birtakım ameller ve tamamlayıcı adab daha vardır.

1. Hac veya umre için niyet eden kişinin yapması gereken şeyler şunlardır:

a. Gusletmek

İhram için gusletmeye niyet etmek sünnettir. Eğer gusletmek mümkün olmazsa teyemmüm etmelidir.

b. Güzel koku sürmek.

Güzel koku da sünnettir. Bu koku, hac menasıklarım yerine getirinceye kadar devam etse bile zarar vermez. Çünkü Hz. Aişe şöyle rivayet etmiştir: ‘Sanki Hz. Peygamber’in kokusunun keskinliğini duyuyorum. Kendisi o sırada ihramlıydı’.

c. Erkeğin dikişli elbiselerini çıkarması vacibdir. Onların yerine bir izar ve bir rida bağlamahdır. Erkeğin peştemalinin beyaz olması sünnettir. Kadının ise elbiselerini değiştirmesi gerekmez. Fakat onun yüz ve ellerini açıkta bırakması vacibdir.

Bazı sahabîlerin, kadınların hacda ihramlıyken örtünmelerinin gerekli olup olmadığını sormalarına cevaben Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur:

Kadın ihramlıyken yüz ve ellerini kapatmaz.

Kadının, ihrama girmeden önce ellerini kınalamaması sünnettir. Çünkü ellerini açık bırakmak mecburiyetindedir.

d. İki rekat namaz kılmak.

Bu namaz da sünnettir. Buna ihram sünneti diye niyet etmelidir.

2. Hacca gitmek isteyen kişi ister uçakla, ister başka vasıtalarla gitsin yola çıkacağı zaman kalbiyle hac veya umre’ye niyet etmelidir. Hacc-ı if-rad’a niyet edecekse sadece hacca, hacc-ı temettü yapacaksa sadece umre’ye, hacc-ı kıran yapacaksa hac ve umre’ye niyet etmelidir. Niyeti, diliyle söylemesi de sünnettir. Sonra Lebbeyk Allahumme Lebbeykl Lâ şerike leke lebbeyk! İnne’l-hamde ve’n-nimete leke ve’l-mulk lâ şerike leke (Senin hizmetine koşuyorum ey Allahım senin hizmetine koşuyorum! Senin hizmetine koşuyorum, senin ortağın yoktur. Hamd ve nimet şenindir, mülk de senindir. Senin ortağın yoktur) demelidir.
Bütün bunlarda vacib olan kalben niyet etmektir. Niyeti, dil ile söylemek ve telbiye duası okumak sünnettir. Bunlardan sonra kişi hac veya umre’ye (veya her ikisine) başlamış olur. O kişiye, daha ileride bahsedeceğimiz birtakım şeyler vacib olur.

3- Niyet edip ihrama girmek isteyen kimse aşağıdaki durumlardan birini seçmelidir:

A. Sadece hac için ihram’a girmeye niyet etmek.

Haccın menasıkmı tamamladıktan sonra Harem hududundan çıkıp umre’ye niyet ederek umre yapmalıdır. Bu, ihram’ın en üstünüdür; yani bu tür hac, hacc-ı ifrad, hacc-ı temettü ve hacc~ı kıran’dan daha üstündür. Çünkü Cabir’den rivayet edilen sahih bir hadîste Hz. Peygamber’in bu şekilde ihram’a girdiği belirtilmiştir. Buna ifrad denir.

B. Sadece umre için ihram’a girmek.

Bu durumda umre’den sonra ihram’dan çıkmalı, Mekke’de veya nerede ihrama girdiyse orada hac için ihram’a niyet etmelidir. Buna, temettü denir. Bu, fazilet bakımından ikinci sıradadır.

C. Hac ve umre’ye birlikte niyet etmek.

Böyle niyet ettikten sonra haccın menasiklerini yerine getirdiğinde, umre’yi de tamamlamış olur. Böylece hem hac, hem de umre sevabını elde etmiş olur. Bu tür hacca kıran denir. Bu, fazilet bakımından üçüncü sıradadır. (İmam Ahmed b. Hanbel’e göre en üstünü hacc-ı femetfu’dur. îmam Ebu Hanife’ye göre en üstünü hacc-ı kıran’dır. İmam Şafii’ye göre en üstünü ise hacc-ı ifraddır).

İşte bunlar, ihram keyfiyetinin özetidir. Bu da hac veya umre’nin başlangıç noktasıdır.