Sâmiİ’ (Semî’, Müstemi’) Ne Demek? Kısa bilgi

İşitmek, kulak vermek, dinlemek, itaat etmek, kabul etmek anlamındaki “s-m-`a” kökünden türeyen semî’, işiten, dinleyen, duyan anlamındaki sâmi’ isminin mübalağalı şekli olup işiten, her sözü duyan; aynı kökten gelen müstemi’ ise dinleyen, duyan demektir.

Allah’ın sıfatı olarak sâmi’ ve semî’, sözlerin açığını da gizlisini de işiten demektir. Allah, insanların fısıltılarına varıncaya kadar iyi veya kötü her sözlerini işitir ve gereğini yapar, dua ve niyazları duyar ve icabet eder.

Sâmi’ ismi İbn Mâce’nin el-esmâü’l-hüsnâ ile ilgili rivâyetinde (Dua, 10); semî’ ismi ise, Kur’ân’da 47 âyette geçmiştir. 35 âyette “alîm”, 8 âyette “basîr”, bir âyette “karîb” ismi ile birlikte, iki âyette de “semî’u’d-düâ” (duaları işiten) terkibiyle geçmiştir: “Şüphesiz Allah, işitendir, bilendir. (semî, alîm)” (Bakara, 2/181), “Şüphesiz Allah, işitendir, görendir. (semî basîr)” (Hac, 22/75), “Şüphesiz O, işitendir, yakındır. (Semî’, garîb)” (Sebe’, 34/50), “Şüphesiz Rabbim duaları işitendir. (semî’ud-dua) (İbrahim, 14/39).

Semî’ ismi bir âyette insanların sıfatı olarak kullanılmıştır (Hûd, 11/24). Allah da insanlar da işitir. Ancak Allah’ın işitmesi, vasıtasız ve sınırsızdır. İnsanlar kulak vasıtasıyla ve sadece belli frekanstaki sesleri duyabilirler. Gizli ve kısık sesleri duyamazlar, Allah ise hepsini duyar.

Müstemi’ kelimesi Allah’ın sıfatı olarak azamet çoğulu ile müstemi’ûn şeklinde bir âyette geçmiştir: Allah, Hz. Musa ve Harun’a; “İkiniz de âyetlerimizle (Firavun’a) gidin. Biz sizinle beraberiz, (konuşmalarınızı) dinliyoruz (müstemi’ûn)” (Şû’arâ, 26/15). buyurmuştur.

Kur’ân’da “semî’a ? yesme’u” fiili kullanılarak da Allah’ın işitme vasfı anlatılmıştır: “Allah, fakir biz zenginiz diyenlerin sözlerini Allah işitti (semî’a)”. (Âl-i İmrân, 3/181), “Yoksa biz onların sırlarını ve gizli konuşmalarını işitmez miyiz sanıyorlar…” (Zuhruf, 43/80), “Korkmayın dedi, ben sizinle beraberim, işitir (esmeu) ve görürüm.” (Tâ-hâ, 20/46), “…Allah konuşmanızı işitir, (yesme’u) çünkü Allah semî’dır, basîrdir.” (Mücâdele, 58/1).

Semî’ kelimesinde, ödüllendirme ve cezalandırma anlamı da vardır. Meselâ; “Kim işittikten sonra vasiyeti değiştirirse, günahı onu değiştirenlerin boynunadır. Şüphesiz Allah işitendir, bilendir.” (Bakara, 2/181) âyetindeki Allah’ın günah işleyeni görmesi ve bilmesinden maksat, onu cezalandırmasıdır. “?Kim dünya sevabını isterse, (bilsin ki) dünya ve ahiret sevabı Allah katındadır. Allah işitendir, görendir.” (Nisâ, 4/134) âyetindeki Allah’ın işitmesi ve görmesi ise, iyi iş yapanın karşılığını vermesidir.

Diyanet dini kavramlar sözlüğü