Paylaş
Şans Oyunlarının hükmü nedir
BildirQuestion
Please briefly explain why you feel this question should be reported.
Şans Oyunları: Tavla, Satranç, İskambil kağıdı ve diğer yarışların dindeki hükmü nedir?
GÜNÜMÜZDEKİ SPOR TOTOLARIN VE MİLLİ PİYANGOLARIN HÜKMÜ NEDİR?
Günümüzde oynanan spor totolar ve milli piyango biletlerinden çıkıp da alınan kazançların caiz olması mümkün değildir. Çünkü her ikisi de olmayan bir hakkın meşru olmayan yollarla alınmasıdır. İslâmdan önceki cahiliyye döneminde de bunlara benzer şans oyunları vardı. O dönemlerde yaşayan Araplar 10 tane ok sapı ile bir nevi kumar ve şans oyunları oynarlardı. Bu 10 oklardan 7’sinde bazı paylar vardı. Bu 10 oklardan 3’ünde de paylar yoktu ve boştular. Güvenilir bir kimse, bir torbanın içinden bunları, katılanlar adına teker teker çekerdi. Dolu çıkanlar, hisselerini alırlar fakirlere dağıtırlardı. Boş çıkanlar ise, bu malın parasını öderlerdi. Bu tür kumar, fakirlere dağıtımı ön gördüğü halde İslam dini Maide suresinin 90.ci ayetiyle yürürlükten kaldırmış bulunmaktadır. Nitekim yüce Allah (celle celâlühü):
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنْصَابُ وَالأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاحْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ
“Ey îman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar (putlar), fal ve şans okları birer şeytan işi pisliktir. Bunlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz.”
“Şeytan içki ve kumar yoluyla ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak; sizi, Allah’ı anmaktan ve namazdan alıkoymaktan ister, Artık (bunlardan) vazgeçtiniz Değil mi? **> Şeklinde buyurmuştur.
İslâm dini, böyle bir kumar yoluyla değil de belki zengin olan kimselerin mallarındaki zekâtları, öşürleri ve sadakaları vermekle Müslümanları yükümlü tutmuş bulunmaktadır. Yoksa böyle kumar ve şans denilen çirkin ve haram yollarla elde edilen kazançtan değildir. Şans Oyunlarının hükmü
Tavlanın Hükmü Nedir?
İslâm dininin otoriter ilim adamları arasında zarla oynanan oyunlara, haram diyenler olmuştur.
Tavla’nın caiz olmadığı hakkında aşağıdaki hadis-i şeriflere herkesin dikkat etmesi gerekmektedir:
1- Ashab-ı kiram (radıyallahu anhüm ecmein)’den Büreyde (radıyallahu anh)’den rivayet edildiğine göre Sevgili peygamberimiz (aleyhissalâtü vesselâm):
مَنْ لَعِبَ بِالنَّرْدَشِيرِ فَكَأَنَّمَا غَمَسَ يَدَهُ فِي لَحْمِ خِنْزِيرٍ وَدَمِهِ قَ
“Kim nerdeşir (tavla) oynarsa elini domuz etine ve kanına batırmış gibi olur.” Şeklinde buyurmuştur. İmam-ı Şafii (rahmetullahi aleyh) ile Cumhuru ulama, bu hadis-i şerifi ölçü alarak tavla oynamanın haram olmasına hükmetmişlerdir. Hanefi mezhebi imamları ise, tavla oynamanın tahrimen mekruh olduğuna hüküm etmişlerdir. O da şartlı değil ise, karşılıklı şartlı ise bütün mezheplerde haram olmaktadır.
2- Ebu Musa el-Aş’arî (radıyallahu anh)’den rivayet edildiğine göre sevgili peygamberimiz (aleyhissalâtü vesselâm) tavla hakkında:
مَنْ لَعِبَ بِالنَّرْدِ فَقَدْ عَصَى اللَّهَ وَرَسُولَهُ
“Her kim tavla oynarsa o kimse, Allah (celle celâlühü)’a ve Onun Rasûlüne isyan etmiştir.” Şeklinde buyurmuştur.
3- Abdurrahman (rahmetullahi aleyh) o da babasından:
مَثَلُ الَّذِي يَلْعَبُ بِالنَّرْدِ ثُمَّ يَقُومُ فَيُصَلِّى مَثَلُ الَّذِي يَتَوَضَّأُ بِالْقَيْحِ وَدَمِ الْخِنْزِيرِ ثُمَّ يَقُومُ فَيُصَلِّى
“Rasûlullah (aleyhissalâtü vesselâm)’dan: Tavla ile oyun oynayan, sonra kalkıp namaz kılan kimsenin misali, irin ile ve domuzun kanı ile abdest alıp da sonra kalkıp da namaz kılan kimsenin misali gibidir.” Şeklinde buyurduğunu duydum diye rivayet etmiştir.
Satranç Oynamak Caiz Midir?
Satranç hakkında hazreti Ali (radıyallahu anhu ve kerremellahü vechehu):
هُوَ مِنَ الْمَيْسِرِ
“Satranç, kumardandır.” İşte bu sözü ölçü olarak kabul eden Malikiler ile Hanbeliler, satranç oynamanın haram olmasına hükmetmişlerdir. Ancak Şafiilerle ile Hanefilere göre ise, Satranç oynamak, haram değil de belki terk edilmesi daha iyi olan bir mekruh şeklidir. Ancak Hanefi ve Şafiilere göre de şayet satranç oyunu, şartlı ve karşılıklı bir gelir elde etmek şeklinde oynanırsa haram olmasında bir şüphe yoktur.
KAHVEHANELERDE OYNANAN KAĞIT OYUNLARIN HÜKMÜ
Kahvehanelerde oynanmakta olan kâğıt oyunlarında da karşılıklı şartlı iseler, diğer kumar çeşitlerinden farkı yoktur. Ancak sadece oyun oynamak ise, tahrimen mekruhtur kanaatindeyim. Çünkü yüce dinimizde vaktin boşa harcanması caiz değildir. Ve çünkü sevgili peygamberimiz (aleyhissalâtü vesselâm):
كُلُّ مَا يَلْهُو بِهِ الْمَرْءُ الْمُسْلِمُ بَاطِلٌ إِلا رَمْيَهُ بِقَوْسِهِ وَتَأْدِيَهُ فَرَسَهُ وَمُلَاعَبَتَهُ أَهْلَهُ ، فَإِنَّهُنَّ مِنَ
الحق
“Müslüman erkeğin eğlendiği her şey batıldır. Ancak (üç şey müstesna) yayı ile ok atması, atını terbiye etmesi (onunla müsabakaya girmesi) ve eşi ile oynaması müstesnadır.” Şeklinde buyurmuştur.
AT YARIŞLARI CAİZ MİDİR?
At yarışları kumar olmamak kaydıyla caizdir. Yani deve, at, merkep ve katır yarışları hep caizdir. Araba yarışları da kumar olmamak şartıyla caizdir. Üçüncü bir kişi: “Yarışı kazanana şu kadar veririm” şeklinde bu mükâfat vermesinde sakıncalı bir durum yoktur. Çünkü karşılıklı şartlı değildir.
KOŞU YARIŞLARI CAİZ MİDİR?
Koşularda tek taraflı mükâfat vermek caizdir. Meselâ: Bir kişinin veya bir kuruluşun 1.cilikle koşuyu kazanana veya 2.cilikle koşuyu kazanan veya 3.cülükle koşuyu kazanan mükâfat vermesi caiz ve helâldir.
KARŞILIKLI KOŞU YAPANLARIN DURUMU
Karşılıklı koşu yapan iki kişiden biri, diğerine hitaben: “Sen beni geçersen, sana şu kadar para veya başka bir şey vereceğim. Fakat ben seni geçersem senden hiçbir şey almam” şeklinde derse, bu da caiz ve helâldir. Fakat karşılıklı olarak Meselâ: İki kişiden biri diğerine hitaben: “Sen beni geçersen sana şu kadar vereceğim, beni seni geçersem sen bana şu kadar vereceksin” şeklinde karşılıklı şartlı olursa bu kumar sayılır ve haram olur.
Yine üçüncü bir kişi, karşısındaki iki yarışçıya hitaben: “Ben sizi geçersem, sizden şu kadar alırım, siz beni geçerseniz size bir şey vermem” şeklindeki durumda da sakıncalı bir durum yoktur.
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
İslam’da şans oyunları ve bazı eğlencelerle ilgili hükümler, oynanan oyunun niteliğine, amacı, yöntemi ve doğurabileceği sonuçlara bağlı olarak değişir. Bu konuda dinin genel ilkeleri dikkate alınarak hüküm verilmiştir. İlgili oyunlar için şunlar söylenebilir:
1. Şans Oyunları ve Kumar
Kur’an-ı Kerim’de şans oyunları ve kumar kesin olarak haram kılınmıştır. Çünkü bu tür oyunlar, kazanç sağlamanın haram yollarından biridir ve insanlar arasında düşmanlığa, kıskançlığa ve israfa yol açabilir.
Bu tür oyunlar, İslam’ın kazanç elde etme yolları olarak kabul etmediği, adalet ve ahlak ilkelerine aykırı davranışlar arasında yer alır.
2. Tavla, Satranç ve İskambil Kartları
Bu oyunların hükmü, kumar ve gereksiz vakit kaybı gibi unsurlar göz önüne alınarak değerlendirilir.
a. Tavla
Tavla, tarih boyunca kumar oyunlarında sıkça kullanıldığı için birçok İslam âlimi tarafından mekruh (çirkin görülen) veya haram olarak değerlendirilmiştir. Ancak bu, oyunun kumar amacıyla oynanıp oynanmadığına bağlıdır:
b. Satranç
Satranç, zihin geliştirici bir oyun olduğu için İslam âlimleri arasında farklı değerlendirmelere konu olmuştur:
İmam Şafii ve bazı Hanefi âlimleri, satrancın dikkatli bir şekilde, zaman kaybına ve ibadetlerin ihmaline yol açmaması şartıyla oynanabileceğini söylemiştir.
c. İskambil Kartları
İskambil kartları genellikle kumar oyunlarında kullanıldığı için şüpheli görülmüş ve âlimler tarafından sakınılması tavsiye edilmiştir:
3. Diğer Yarışmalar
Yarışmalar konusunda İslam’ın genel ilkesi şudur: Faydalı bilgi ve beceri geliştiren yarışmalar, İslam’a aykırı olmayan bir amaçla yapıldığında caizdir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) at yarışı ve ok atma yarışlarını teşvik etmiştir.
4. Genel İlkeler
İslam’da oyun ve eğlencelerin şu kurallara uyması gerekir:
Sonuç: