MESTLER ÜZERİNE MESHETMEK

Hanbeli mezhebine mestler üzerine mesh etmek

Mesh, -sözlükte-, bir şeyin üzerine elleri sürmektir.
Mesh, terim olarak, belirli bir zaman diliminde, özel bir örtü üze rinde ıslak eli gezdirmektir.
Mestler üzerine meshin caiz olabilmesi için yedi şartın gerçekleşmesi gerekir:
1- Suyla abdest alıp abdesti bitirdikten sonra onları giymiş olmaz.
2- Bağlamakla dahi olsa yıkanması farz olan yeri (miktarı) örtmüş olması lazımdır. Eğer farz olan yerden bir kısmı görünecek olursa mesh etmek caiz olmaz. Çünkü bu durumda mesh, üzeri örtülen yerin hükmünü alacaktır. Görünen bölgenin ise yıkanması gerekmektedir.
Bunların ikisini bir arada yapma imkanımızın olmaması sebebiyle o zaman yıkamak gerekecektir, dolayısıyla mesh geçersiz olur.
3- Örf itibarıyla onlarla yürüme imkanının olması gerekir. Şüphe siz buna ihtiyaç vardır.
4- Mestlerin bizzat kendilerinin sabit olarak durması gerekir. Eğer çoraplar veya
benzerlerinde olduğu gibi, ancak nalinlerle durma imka ni varsa onların üzerine de
meshedebilir.
5- Üzerine mesh edilecek mestlerin helal mal olması gerekir. Gasbedilen veya benzeri
şekilde haksız yolla elde edilmiş mestler üzerine mesh etmek caiz değildir. Yine erkeklerin
ipek giysi üzerine mesh etmeleri caiz değildir. Şüphesiz ipek giymeleri helal değildir. Bu
durum da mesh ruhsatı onun için geçerli olmaz.
6- Mestlerin bizzat temiz olmaları gerekir.
7- Mestlerin, kişilerin tenlerini göstermemesi gerekir. Eğer mestler insanın tenini
gösteriyorlarsa onlar üzerine mesh etmek caiz değildir. Çünkü bu durumda farz olan miktarı
örtüyor diyemeyiz, sanki nalin hükmünde olur.

Vatanında mukim/yerleşik olanların veya günah olan bir yolculu ğa çıkanların bir gün bir gece süresince mesh etmeleri caizken namazları kısaltacak kadar yolcu olanların da üç gün üç gece mesh etmeleri caizdir. Eğer bir kimse yolcuyken mesh etmiş de sonra mukim olmuşsa veya mukimken mesh etmiş de yolcu olmuşsa veyahut da meshi ne zaman yaptığı konusunda şüpheye düşmüşse mukim kimsenin mesh müddetini aşamaz. Kesin olan budur. Bunun üzerine
ziyade olması için şartlar tahakkuk etmemiştir.

Mesh yaparken mestin üst kısminın yarıdan fazlasına meshedil. mesi gerekir. Mesh yaparken el, ayağın baş tarafına konur ve yukarı doğru çekilir.

Mestlerin altına veya arka tarafına (topuklarına) mesh edilmesi caiz olmadığı gibi sünnet de değildir.
Her ne zaman yıkamayı gerektiren bir hal vuku bulursa veya farz olan miktardan bir kısmı görünürse veya mesh müddeti sona ererse, abdest bozulmuş olur. Bu durumda abdestin tamamının yeniden alınması gerekir.

SARGI BEZİ ÜZERİNE MESHETMEK

Eğer sargi bezi sadece yara üzerindeyse veya kırık olup da üzerinin sarılması gereken yere sarıldıysa ve sargı bezi abdestliyken saril mışsa sağlıklı olan bölge yıkanır ve sargı beziyle kaplı olan bölge de mesh edilir. Bu şartlarda yapılan mesh caizdir.
Şayet sargı ihtiyaçtan fazla alanı kapsamışsa ve çıkarıldığında da zarar görecekse, yıkamakla beraber teyemmüm de alması gerekir.
Eğer sargı bezi abdestliyken sarılmadıysa meshetmek geçerli olmaz. Şayet sargı bezi ihtiyaç duyulan yerin daha fazlasını kaplıyorsa sağlıklı olan yer yıkanır ve sargı üzerine mesh yapılır. Bu durumda ihtilaftan kurtulmak için üzerine bir de teyemmüm alınır.

Sargı bezlerini mesh etme ile mestlere mesh etme arasında dört fark vardır:

1- Sargı bezinin tamamının üzerine meshedilmesi gerekir.

2- Sargı bezinde belirlenmiş bir zaman dilimi söz konusu değildir.
3- Gusül abdestinde de sargi bezlerine mesh yapılır.
4- Sargı bezlerinin üzerine meshetmek, ancak çıkarıldığı zaman kişiye zarar vermesi söz konusuysa caiz olur. Ayaklardaki mestler üzerine meshetmede ise böyle bir durum söz konusu değildir.

Muhtasar hanbeli fıkhı, cilt 1. Yasir b. Ahmed en-neccar ed-dimyati, guraba yayınları