Paylaş
Satın alınan kitabın Fotokopisini çekmek kul hakkı mıdır
BildirQuestion
Please briefly explain why you feel this question should be reported.
Satın alınan kitabın Fotokopi
Sahibi olduğum yani satın aldığım bir kitabın fotokopisini çekebilir miyim. çünkü maliki benim. fakat kitapta da yazarı fotokopi çekilemez, çoğaltılamaz diyor.
Kimi dini sitelerde de şöyle deniliyor, kitabın ilk sahibine zarar vereceğinden tavsiye etmiyoruz ama ticaret kastı olmaksızın tek bir nüshası fotokopi yapılabilir deniliyor. yani özetle siz kul hakkidir sahibi izin vermiyorsa diye fotokopi çekemezsiniz derken bir başkası farklı olarak ticaret kastı yoksa yapılabilir diyor.
Emek dinimizde önemlidir bunu biliyorum ama sorularla İslamiyet gibi güvenilir olduğunu düşündüğüm bir sitede Ömer nasuhi bilmen referans gösterilip ticaret kastı olmasa tek nüshası olabilir deniliyor diye okudum, Osman ünlü TGRT de kul hakkı değil diyor, kerem önder kul hakkı değil diyor ticaret kastı olmazsa. internette araştırdım. kul hakkıdır diyen de çok.diyanet vs
İslam’da bir konu hakkında bu kadar farklı cevap verilince herkes kendine göre ,yada işine gire davranıyor.
Genişçe bir cevaplarsanız memnun olurum saygılar sunarım.
CEVAP:
Satın alınan bir kitabın fotokopisini çekmek, İslam hukuku açısından farklı görüşlere sahip alimler tarafından değerlendirilmiştir. Bu nedenle konuya ilişkin net bir hükümden ziyade farklı bakış açıları ve yaklaşımlar bulunmaktadır.
Farklı Görüşler:
Kul Hakkı Olarak Görenler: Bazı alimler, kitabın telif hakkının yazarına ait olduğunu ve izinsiz çoğaltmanın kul hakkına girdiğini savunurlar. Bu görüşe göre, kitabın fotokopisini çekmek, yazarın emeğine ve hakkına saygısızlık olarak kabul edilir.
Ticaret Kastı Olmadan Mübah Olarak Görenler: Diğer bazı alimler ise, kitabın fotokopisini çekmenin, ticari amaç gütmeden ve sadece kişisel kullanım için yapılması durumunda caiz olduğunu belirtirler. Bu görüşe göre, kitabın sahibi, kendi nüshasından faydalanmak amacıyla fotokopi çekebilir. Ancak bu durumda bile, yazarın emeğine saygı göstermek ve telif hakkını ihlal etmemek önemlidir.
Değerlendirme:
İslam’da emek ve kul hakkı önemli kavramlardır. Bu nedenle, bir kitabın fotokopisini çekerken yazarın emeğine ve telif hakkına saygı göstermek esastır. Yazarın izni olmadan kitabın tamamını veya büyük bir bölümünü çoğaltmak, kul hakkına girme ihtimali yüksektir. Ancak, kişisel kullanım için ve ticari amaç gütmeden sınırlı sayıda fotokopi çekmenin caiz olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır.
Öneriler:
Yazarın İznini Almak: Mümkünse, kitabın fotokopisini çekmeden önce yazarın veya yayınevinin iznini almak en doğru ve helal olan yaklaşımdır.
Sınırlı Kullanım: Eğer yazarın iznini almak mümkün değilse, sadece kişisel kullanım için ve ticari amaç gütmeden sınırlı sayıda fotokopi çekebilirsiniz.
Alternatifler: Kitabın belirli bir bölümüne ihtiyacınız varsa, o bölümü not almak veya özetlemek gibi alternatif yöntemleri tercih edebilirsiniz.
Dijital Kaynaklar: Yasal yollarla erişilebilen dijital kaynakları kullanmak, telif hakkı ihlalini önlemek için daha uygun bir seçenek olabilir.
Sonuç:
Satın alınan bir kitabın fotokopisini çekmek, İslam hukuku açısından farklı görüşlere sahip alimler tarafından değerlendirilmiştir. Bu nedenle, konuya ilişkin net bir hükümden ziyade farklı bakış açıları ve yaklaşımlar bulunmaktadır. Kişisel olarak, yazarın emeğine ve telif hakkına saygı göstererek hareket etmek ve mümkünse yazarın iznini almak en doğru ve helal olan yaklaşımdır.
Umarım bu geniş kapsamlı cevap, sorunuz hakkında daha iyi bir anlayış kazanmanıza yardımcı olmuştur.
BENZER KONULAR:
Answers ( 4 )
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
Satın alınan kitabın fotokopisini çekmek veya internet üzerinden korsan denilen şekilde bu kitapları bu şekilde okumak kitabın yazarı veya yayınevi tarafından yasaklanabiliyor. Buradaki amaç şudur; kitap başkaları tarafından çoğaltılmasın direk yayınevi tarafından temin edilsin. Bu yüzden kitabın yazarı izinsiz fotokopi çekilmesini kul hakkı sayar. O yüzden eğer izin verilmemiş ise çoğaltılmasına bu kul hakkıdır.
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
Eğer bir kitabın telif hakkı sahibi, izin vermediği takdirde, o kitabın fotokopisini çekmek kul hakkına girebilir. İslam’da kul hakkı kavramı çok önemlidir ve kişilerin mal varlıklarına saygı göstermek, haksız kazanç elde etmekten kaçınmak ve başkalarının haklarını ihlal etmemek gerekmektedir.
Bir kitabın telif hakkı sahibi, eserinin kopyalanması veya çoğaltılması konusunda kontrol sahibidir. Telif hakkı sahibi, kitabının fotokopisini çekme veya dağıtma hakkını vermediği sürece, başkalarının bu tür bir eylemde bulunması kul hakkı ihlali anlamına gelebilir.
Kitabın telif hakkı sahibi, kitabının yayılmasına veya kopyalanmasına izin vermemişse, onun haklarına saygı göstermek önemlidir. Bu durumda, kitabın fotokopisini çekmek veya dağıtmak, telif hakkı sahibinin potansiyel kayıplarına ve haklarının ihlal edilmesine yol açabilir.
Bu nedenle, bir kitabın fotokopisini çekmeden önce, kitabın telif hakkı sahibinden veya yetkilendirilmiş bir kuruluştan izin almak önemlidir. Telif hakkı sahibi veya yayıncılar, genellikle kitapların yayılmasına veya fotokopisine yönelik belirli kurallar ve izin süreçleri belirlemiş olabilirler.
Sonuç olarak, bir kitabın fotokopisini çekmek, eğer telif hakkı sahibi izin vermediyse, kul hakkına girebilir. İslam’da kul hakkı çok değerli bir kavramdır ve başkalarının mal varlıklarına saygı göstermek, telif hakkı gibi hakları ihlal etmemek önemlidir. Kitabın fotokopisini çekmeden önce, telif hakkı sahibinden izin almak veya yetkilendirilmiş bir yol izlemek doğru bir davranış olacaktır.
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
İlmî eserlerin kopyalanması hâlinde bu durum kitabın satışını etkilese bile yani yazara kitap satışından gelen gelir gitmiyor olsa bile yapılacak olan alıntılar ve kaynak göstermeler kitabın yazarının hanesine yazılacak olduğundan aslında yazara kitap satışından gelen paradan daha fazla katkı bile sağlaması söz konusu olabilir. Akademik camiada atıf sayısı yurt içinde ve yurt dışında önemli bir ölçü olarak sayılıyor ve hatta yazara sıralama bakımından daha üst konumda olan kurumlarda çalışma imkânı bile sağlayabiliyor.
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
İslam’da emek ve hak kavramları oldukça önemlidir. Kitap ve diğer yazılı eserler üzerinde de bu durum geçerlidir. Ancak bu konuda çeşitli görüşler vardır. Bu görüşleri ve bunların dayanaklarını detaylı bir şekilde inceleyelim.
İslam’da Kul Hakkı ve Fikri Mülkiyet
Kul Hakkı: İslam’da kul hakkı, başka bir kişiye ait olan bir hakkın ihlali anlamına gelir. Bu hak, mal, emek veya manevi değerler üzerinde olabilir. Kul hakkının ihlal edilmesi ciddi bir günah olarak kabul edilir ve bu hakkın sahibiyle helalleşilmesi gerekmektedir.
Fikri Mülkiyet: Modern dönemde fikri mülkiyet kavramı, yazılı eserler, sanat eserleri, buluşlar ve ticari markalar gibi özgün yaratıcı çalışmaların sahiplerinin haklarını koruma amacıyla geliştirilmiştir. Bu, İslam hukukunun (Fıkıh) geleneksel çerçevesine nispeten yeni bir konudur ve farklı görüşler ortaya çıkmıştır.
Farklı Görüşler
Katı Yasaklayan Görüş:
Diyanet İşleri Başkanlığı: Genellikle, yazılı eserlerin çoğaltılmasının yasak olduğu belirtilir. Yazarın veya yayıncının izni olmadan fotokopi çekmek kul hakkı ihlali olarak görülür. Çünkü bu durum, yazarın emeğine ve hakkına zarar vermektedir.
Bazı İslam Alimleri: Kitabın içindeki “fotokopi çekilemez” ibaresine uyulması gerektiğini vurgularlar. Yazarın hakkına saygı gösterilmesi gerektiğini ve bunun kul hakkı ihlali olacağını belirtirler.
Esneklik Sağlayan Görüş:
Ömer Nasuhi Bilmen: Ticaret kastı olmaksızın tek bir nüshanın fotokopi ile çoğaltılabileceğini söyleyenler arasındadır. Bu görüş, kişisel kullanım amacıyla bir nüshanın çoğaltılmasının yazarın hakkına ciddi bir zarar vermeyeceği düşüncesine dayanır.
Kerem Önder ve Osman Ünlü: Benzer şekilde, ticaret kastı olmaksızın kişisel kullanım için bir nüshanın fotokopi ile çoğaltılmasının kul hakkı ihlali olmayacağını belirtirler.
Sonuç
İslam hukukunda bir konuda farklı görüşlerin bulunması, konunun zenginliğini ve farklı bakış açılarını yansıtabilir. Fotokopi çekmek gibi modern meselelerde, hem katı hem de esnek görüşlerin bulunması doğaldır. Bu durumda dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
Yazarın Haklarına Saygı: Kitabın yazarının veya yayıncısının belirttiği kurallara uyulması, yazarın hakkına saygı göstermek anlamına gelir.
Niyet ve Kullanım Amacı: Kişisel kullanım için ve ticaret kastı olmadan bir nüshanın fotokopi ile çoğaltılması, bazı alimler tarafından makul görülebilir.
Helallik: Eğer fotokopi çekmek zorunda kalırsanız, yazarla veya yayıncıyla iletişime geçip izin almak veya helallik istemek en güvenilir yoldur.
Bu farklı görüşlerin farkında olarak, yazarın haklarına saygı göstermek ve İslami değerlere uygun davranmak en doğru yaklaşım olacaktır.