Paylaş
Şeyhayn kimlerdir?
Question
Şeyhayn Ne demek
“Şeyhayn“, “şeyh” kelimesinin ikilidir. “Şeyh“, sözlükte yaşlı, hürmete lâyık, dinî ilimlerde yüksek seviyeye erişmiş kişi gibi anlamlara gelir. Şeyhayn tabiri ile Hanefî mezhebinde Ebû Hanîfe (80/699-150/767) ve Öğrencisi Ebû Yusuf (113/731-183/799) kast edilir.
Yine bu tabir, Hanefî fıkıh usulünde Fahru’l-İslâm el-Pezdevî (ö.482/1089) ile Şemsu’l-eimme es-Serahsî (ö. 483/1090) için, hadis ilminde İmâm Buhârî (194/810-256/870) ile İmâm Müslim (2O4(?)/82o (?)-26ı/874) için kullanılır. Sahabeden sözedilirken “Şeyhayn” dendiğinde ise Hz. Ebubekir (h.ö. 51-h.s. 13/573-634) ile Hz. Ömer (h.ö. 40-h.s..23/584-644) kasdedilir.
CEVAP:
Şeyhayn kime denir?
“Şeyhayn” kelimesi, Arapça’da “iki şeyh” anlamına gelir ve genellikle büyük ilim adamları veya önder kişiler için kullanılır. Bu tabir, farklı alanlarda farklı kişileri ifade etmek için kullanılmıştır:
Hanefî Mezhebinde:
Ebû Hanîfe ve onun öğrencisi Ebû Yusuf için “Şeyhayn” tabiri kullanılır. Hanefî fıkhının temel taşlarını oluşturan bu iki büyük âlim, mezhebin gelişiminde önemli rol oynamıştır.
Fıkıh Usulünde:
Fahru’l-İslâm el-Pezdevî ve Şemsu’l-eimme es-Serahsî için de “Şeyhayn” tabiri kullanılır. Bu iki âlim, Hanefî usulünün temellerini atan önemli eserler bırakmıştır.
Hadis İlmi:
İmam Buhârî ve İmam Müslim için “Şeyhayn” ifadesi kullanılır. Bu iki âlim, İslam dünyasında en güvenilir hadis kaynakları olarak kabul edilen Sahîh-i Buhârî ve Sahîh-i Müslim eserlerini yazmışlardır.
Sahabe Dönemi:
Sahabeler arasında “Şeyhayn” tabiri, İslam’ın ilk iki halifesi olan Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer için kullanılır. Bu iki şahsiyet, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) en yakın arkadaşları ve İslam toplumunun ilk siyasi liderleridir.
Bu kullanım bağlama göre değişir ve hangi alanda geçtiğine dikkat ederek doğru anlam verilmesi gerekir.
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
“Şeyhayn” (الشيخان) İslamî ilimlerde sıklıkla kullanılan bir tabirdir ve Arapça kökenlidir. Kelime anlamı olarak “iki büyük şeyh” veya “iki lider” anlamına gelir. İslami literatürde, bu terim genellikle iki farklı bağlamda kullanılır:
1. Hadis İlmi Bağlamında:
Şeyhayn terimi, Sahih-i Buhari ve Sahih-i Müslim isimli iki temel hadis kitabının yazarları olan İmam Buhari (Muhammed bin İsmail el-Buhari) ve İmam Müslim (Müslim bin Haccac el-Kuşeyri)’ye atıfta bulunur.
Bu iki büyük hadis alimi, hadislerin sıhhat derecesini inceleme ve güvenilir hadisleri toplama konusunda en güvenilir kaynakları oluşturmuşlardır. Onların eserleri, hadis literatüründe en sağlam kabul edilen iki kitaptır ve bu sebeple “Şeyhayn” olarak anılırlar.
Örnek:
Hadis ilmiyle uğraşan alimler, bir rivayet “Şeyhayn”de yer alıyorsa, yani Buhari ve Müslim’de geçtiğini belirtmek için bu tabiri kullanır.
“Bu hadis, Şeyhayn’in ittifakı ile sahih kabul edilmiştir.” cümlesi, bu rivayetin hem Buhari’de hem de Müslim’de geçtiğini ifade eder.
2. Sahabe ve Tarih Bağlamında:
Bazen Şeyhayn terimi, Hz. Ebu Bekir (r.a.) ve Hz. Ömer (r.a.)‘a da atıfta bulunur. Bu kullanım, özellikle sahabe dönemiyle ilgili kaynaklarda görülür. İslam’ın ilk iki halifesi olan bu büyük şahsiyetlere “Şeyhayn” denmesinin sebebi, onların İslam toplumunda önemli bir liderlik rolü oynamış olmaları ve Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) en yakın sahabelerinden olmalarıdır.
Örnek:
“Şeyhayn, İslam’ın yayılması için büyük çaba göstermiştir.” ifadesi, Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer’i kasteder.
Özet:
Hadis ilminde: İmam Buhari ve İmam Müslim.
Sahabe ve tarih bağlamında: Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer.
Bu iki bağlamda da “Şeyhayn” tabiri, İslam tarihinde önemli bir yere sahip olan iki büyük şahsiyeti ifade eder.