Su bulunduğu zaman hasta ve yolcunun hükümleri nelerdir?

Question

Su bulamadığı zaman hasta ve yolcu ne yapar?

Ayetin zahiri, hasta için kayıtsız şartsız teyemmümün câiz olduğuna delâlet etmektedir. Yalnız bu ayet mutlak değil, mukayyeddir.
Yani teyemmümü ancak abdestin hastalığına zarar vereceği kişiler ede bilir. Çünkü İbn Abbâs (r.a) ve tâbiînden bir cemaatten yapılan kesin rivayete göre ayetteki hastalıktan maksat cildinde yara olan veya suyun vücuduna zarar verdiği kimsenin hastalığıdır. Bundan dolayı fakihler hastalığı birkaç nev’e ayırmayı uygun görmüşlerdir:

1. Suyun kullanılması ile hayat tehlikesi veya bir uzvun sakat olacaksa Maliki ve Hanefilere göre teyemmüm etmesi câizdir.

2. Suyun kullanılması hastalığın artmasına veya uzamasına sebep olacaksa Maliki ve Hanefilere göre teyemmüm etmesi câizdir. İmam Şâfiî’nin (rh.a.) sahîh görüşü de budur. Zira Câbir b. Abdullah’tan (r.a) rivâyet edilen, “Bir yolculukta iken bir arkadaşımız başına isabet eden bir taşla yaralanmıştı. Bir gece ihtilâm oldu. Bize, “Teyemmüm etmem için bir ruhsat biliyor musunuz?” dedi. “Suyu kullanabileceğin halde sana nasıl ruhsat bulalım.” dedik. Bunun üzerine gusletti. Fakat başında ki yara ağırlaştı ve onun ölmesine sebep oldu. Medine’ye, Resûlullah’ın (s.a.v.) yanına vardığımız zaman hâdiseyi ona anlattık. Resûlullah (s.a.v.), “Arkadaşları onu öldürmüşler. Haberiniz olsun. Bilmediklerinizi sorunuz. Zira bilgisizliğin şifası sormaktır.” buyurdu.” Hadis açıktan delâlet ediyor ki suyu kullanmak bir tehlike arz ediyorsa teyemmüm yapmak caizdir.

3. Suyun kullanılması halinde hayâtî tehlike ortaya çıkarmayan, ağırlaşmayacak olan ve iyileşmesi de gecikmeyecek olan hastalık halin de teyemmüm câiz değildir. Çünkü bu hastalık suyun kullanılmasına mâni değildir. Mademki suyun kullanılmasına bir mâni yoktur. Öyley se böyle bir kimsenin teyemmüm etmesine de gerek yoktur. Mâliklere göre ise böyle bir hastanın da teyemmüm etmesi câizdir. Çünkü âyetteki “… Hasta olmuşsanız…” ifadesi mutlak bir nass olduğundan teyem müm etmesine hiç bir mâni yoktur.

4. Eğer hastalık bazı azâlarda ve abdest azâlarına çoğu sağlam ise sağlam uzuvlar yıkanır. Hasta veya yaralı uzuvlar meshedilir. Teyemmüm câiz olmaz. Şâyet âzâların çoğu yaralı ise İmâm-ı A’zam’a (rh.a.) göre teyemmüm etmesi caizdir.
İmâm Şâfiî’ye (rh.a.) göre ise uzuvların sağlam taraflarını yıkar, yaralı olan yerlere su vurmayarak teyemmüm eder.

İmâm Mâlik’e (rh.a.) göre ise abdest âzâlarında yara ister az, ister çok olsun fark etmez. Hastanın teyemmüm etmesi caizdir. Bu açıklamalardan anlaşılıyor ki hasta bir kişinin su bulsa dahi teyemmüm etmesine ruhsat vardır. Yolcu ise su bulamadığı yerde teyemmüm edebilir.

Kaynak: Ahkam Tefsiri Celal Yıldırım

BENZER KONULAR:

Dini Soru Cevap

Her soru cevap verilmeye değerdir, yeter ki aynı konu bize sorulmuş olmasın ve kurallara uygun sorulsun. Lütfen soru yollamadan önce aynı konu var mı diye \\\\"ARAMA\" yapınız. Konu altına yazılan sorulara öncelik tanıyoruz.. Bilginize

Takip Et

Answer ( 1 )

    1
    2025-02-07T15:20:06+03:00

    Su, İslam fıkhında genellikle temizlik ve abdest gibi ibadetlerde önemli bir yer tutar. Ancak “su bulunduğu zaman hasta ve yolcunun hükümleri” konusu, özellikle hasta ve yolcu gibi özel durumlarda farz ibadetlerin nasıl yapılacağıyla ilgilidir.

    İslam’da abdest almak veya gusül yapmak farz olmakla birlikte, hasta veya yolcu gibi zor durumda olan kişiler için bazı kolaylıklar getirilmiştir. Bu kişilerin su bulamama durumu, bazı ibadetlerde farklı hükümler doğurur. İşte bu durumu daha ayrıntılı şekilde ele alalım:

    1. Hasta ve Su Bulamama Durumu
    Abdest: Eğer bir hasta kişi suyu kullanamayacak durumda ise (örneğin hastalık nedeniyle suyla temasa geçemeyecekse veya su kullanmak sağlık açısından zararlıysa), tayammüm (toprakla temizlik) yapması gerekir. Bu, su bulunmadığı veya kullanılamadığı durumlarda abdest yerine geçer.
    Gusül: Gusül de aynı şekilde zorunluysa ve su kullanılacaksa sağlık açısından sakıncalıysa, yine tayammüm yapılır. Hasta kişinin su kullanmasının zararlı olacağı bir durumda gusül yerine tayammüm yapılması caizdir.
    2. Yolcu ve Su Bulamama Durumu
    Abdest: Yolcu olan kişi su bulamazsa, ya da su kullanmakta zorluk çeker (örneğin, suyu taşıma imkânı yoksa), yine tayammüm yapabilir. Yolculuk durumunda su bulamamayı, suyu taşıyamamayı veya suyun çok soğuk olmasını da göz önünde bulundurarak bu kolaylık sağlanmıştır.
    Gusül: Yolcu da, suyla gusül alması imkânsızsa veya zorlayıcıysa, tayammüm yaparak temizlik sağlar.
    3. Su Bulunmasına Rağmen Hasta ve Yolcu İçin Kolaylık
    Eğer hasta veya yolcu, su bulursa fakat suyu kullanmada zorluk yaşıyorsa (suya erişim zor, su çok soğuk, uzun süre suyun bulunması imkânsız olacaksa), o zaman suyu kullanmamalarına izin verilir. Su temini zorsa, tayammüm yapmalarına izin verilir.

    4. Yolcu ve Hasta için Genel Hükümler
    Hasta ve yolcu, tayammüm yaparak ibadetlerini yerine getirebilirler, ancak durum düzeldikçe ya da su temin edildikçe, normal abdest ve gusül almaları gerekir.
    Eğer hasta, iyileştikten sonra gusül alması gerekiyorsa ve su temin ediliyorsa, normal gusül yapılır.
    Özetle:
    Hasta ve yolcu, su kullanmakta zorlanıyorsa veya su bulamıyorsa, tayammüm yaparak temizliklerini sağlarlar ve bu durum onlara kolaylık sağlar. Ancak sağlık durumu düzeldiğinde ya da su temin edilebildiğinde normal temizlik yöntemleriyle (abdest veya gusül) devam ederler.

    En iyi cevap

Cevapla