TAKVA NEDİR TAKVA SAHİBİ KİMDİR?

Takva nedir takva sahibi insanda hangi özellikler bulunur?

Takva, muttaki, ittika, taki, etka gibi türevleriyle birlikte Kur’an’da sıklıkla geçen kavramlardan biridir. Bu keyfiyet, açıkça bir değer olarak takvanın İslam’daki önemini gösterir. Her ne kadar müfessirlerin çoğu, sözlük anlamından hareket ederek kelimeye “Allah korkusu” anlamını vermişler ise de bunu kötülük yapmasından veya zarar vermesinden endişe edilen bir varlık karşısında taşınan korkudan farklı olduğunu bilhassa ifade etmek gerekir. Binaenaleyh, dini terminolojide “takva” dendiğinde “Allah’a karşı, kendisine duyulan saygıdan dolayı sorumluluk bilinciyle hareket etme” anlaşılırsa, kelimenin hakiki karşılığı verilmiş olur. Bu tarifin doğal sonucu olarak takva, kötülük ve zarar gelen her şeye karşı ilahi korumayı talep etmektir. Bu da İlahi iradenin peygamberi vasıtasıyla duyur duğu risalet çerçevesinde günahlardan kaçınmak ve iyiliklere yönelmekle gerçekleşir. Bu manadaki takvanın zıddı ise “fucûr”, yani pervasızca her türlü günaha dalmaktır.

Hz. Peygamber’in ifadesiyle takva, gösteriş için yapılan şekli bir davranış değildir, bilakis ancak Allah’a duyulan muhabbet ve saygıyla incelmiş kalpte, yani gönülde filizlenip bedeni uzuvlarda amele dönüşen er demli davranışlardır. Bu sebeple Hz. Peygamber takva sahibinin mutlaka ahlakının da güzel olacağını belirtir

Dinde helal ve haram oldukları kesin olarak belirtilen hususlarda takva sahibinin karar vermesi zor olmayacaktır. Mamafih takvayı asıl anlamlı kılacak olan husus, takva sahibinin haram yahut helalliği şüpheli meselelerde takındığı tavırdır. İşte böyle durumlarda Hz. Peygamber’in tavsiyesine uyarak şüphelerden sakınıp şüpheli olmayanlara yönelebilir se, işte o zaman takvasının olgunlaştığını, izhar etmiş, dolayısıyla da dinini ve şerefini korumuş olur.

Buraya kadar söylenenleri daha da somutlaştıracak şekilde Kur’an değişik ayetlerde takva sahiplerinin, yani muttekilerin kimler olduklarını nasıl bir inanca sahip bulunduklarını ve ne tür davranışlar sergilediklerini açıklar. Buna göre “Onlar bollukta ve darlıkta Allah yolunda harcayanlar öfkelerini yenenler, insanları affedenlerdir… Hos olmayan bir is yaptıkları, yahut nefislerine zulmettikleri zaman Allah’ı hatırlayıp hemen günahlarının bağışlanmasını isteyenler.ve bile bile istedikleri (günah) üzerinde israr etmeyenlerdir. “Keza onlar gayba inanırlar namazı dosdoğru kılarlar ve kendilerine rızık olarak verdiklerimizden infak ederler. Ve (yine) onlar, sana indirilene, senden önce indirilenlere iman ederler ve ahirete de kesin bir bilgiyle inanırlar. Onların işledikleri iyilikler batıl bir takım hurafeler ve görüntülerden tamamen uzaktır, dolayısıyla da bu şekildeki eylemleri . Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitap ve peygamberlere iman edenlerin: mala olan sevgilerine rağmen, onu yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışa, (ihtiyacından dolayı) isteyene ve (özgürlükleri için) kölelere verenlerin, namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren, antlaşma yaptıklarında sözlerini yerine getirenlerin ve zorda, hastalıkta ve savaşın kızıştığı zamanlarda (direnip) sabredenlerin tutum ve davranışlarıdır. İşte bunlar, doğru olanlardır. İşte bunlar, Allah’a karşı gelmekten sakınanların ta kendileridir. ” Allah’ın onlardan istediği, Müslüman kardeşleriyle günah ve düşmanlık üzerine değil, iyilik ve takva üzerine yarışmaları, takvaya daha uygun olduğu için, aralarında husumet bulunan düşmanlarına bile adaletle davranmaları, şahitli gibi dosdoğru yapmaları, eşler arasındaki ilişkiler bağlamında erkeklerin kadınlara takva icabı mehir konusunda daha comert davranmalarıdır.

Peki muttekilerin bütün bu eylemlerinin Allah nezdindeki değeri nedir? Kur’an’dan anladığımıza göre her şeyden önce Allah muttekilerle beraberdir, onların dostudur. onları korur, yardım eder ve sever Onlar takva uğrunda adım attıkça Allah onların bilgisini ve basiretini ziyadeleştirir, vicdanlarında oluşturduğu hikmet kıvılcımlı hayrı şerden hakkı batıldan, sevabı günahtan ayırt etmelerini, haram ve günahlardan dikkatle kaçınmalarını sağlar. Bu sayede müminlerin tarihten ve sosyal olaylardan ibret almaları ve ders çıkarmaları mümkün olur.

Netice itibariyle takva öyle bir değerdir ki, bu değerle donanan insan hassas tartan vicdan terazisiyle daima hakkın yanında ve hizmetinde, haksızlığın ve haramın karşısında olur. Hz. Peygamber’in yetiştirdiği sahabe nesli işte böyle bir kuşaktır. Kabile savaşlarının, şirkin sebep olduğu zihin ve değerler karmaşasının, intikam duygularının, zina, kumar, içki, hırsızlık, azgınlık, faiz gibi haksız uygulamaların tarumar ettiği Yesrib’de Hz. Peygamber’in hicretinin ardından gerçekleşen on yıllık süre içerisinde iyiliklerin yaygınlaştığı, kötülüklerin iyice sınırlandığı bir toplumsal yapının ortaya çıkmış olması. Hz. Peygamber’in önderliğinde ve örnekliğinde gerçekleştirilen takva eğitiminin bir sonucudur. Zaten böyle bir eğitim olmasaydı, daha sonra dünya tarihinin en güçlü öznelerinden biri haline gelecek bir büyük İslam toplumunun (ümmet) vücut bulması imkânsız olurdu. Binaenaleyh Hz Peygamber öyle bir toplum çekirdeği yetiştirmiştir ki, Gibb’in dediği gibi, bu çekirdek sonraki büyük ümmetin mayası olmuştur.
İslam medeniyeti tarihi

BENZER KONULAR:

• Takva nedir? Takva nedir nasıl takva sahibi olunur
• Ehlü’t Takva ne demek? Kısaca
• Takva ne demektir
• Takva nedir? Kısaca
• Takva ve Vera arsındaki fark nedir?
• Tümünü görüntüle.

İslam’da “Takva” Kavramı

Takva ne demektir

Takva konulu hutbe

Takva Elbisesi