Yeni ay görünmek, yağmur şiddetli yağmak, sevinmek ve bağırmak anlamındaki “h-l-l” kökünden türeyen ve sözlükte, bir işten geri durmak, düşman üzerine atılıp sonra korkudan kaçmak anlamına gelen tehlil, din ıstılahında, (Allah’tan başka ilah yoktur) anlamındaki “lâ ilâhe illâllah” tevhit cümlesini söylemeye denir.İslâm Dini, tevhit esasına dayanan bir dindir. Îmân ve İslâm’a bu tevhit cümlesini söylemek ve ifade ettiği manayı tasdik etmekle girilir. Bu tevhit cümlesinin zımnında “Muhammedü’r-Rasûlüllâh” cümlesi de vardır. Her iki cümle de Kur’ân’da geçmektedir; “Lâilâhe illâllâh” cümlesi Saffat sûresinin 35 ve Muhammed sûresinin 19. âyetlerinde, “Muhammedü’r-Rasûlüllah” cümlesi ise Fetih sûresinin 29. âyetinde aynen geçmektedir.

“Lâilâhe illâllâh” cümlesinde iki unsur vardır. Birisi, “olumsuzluk” ifade eder, Bu, cümlenin “lâilâhe” (ilah yoktur) kısmıdır. Diğeri “olumluluk” ifade eder. Bu da cümlenin “illâllâh” (ancak Allah vardır) kısmıdır. “Lâilâhe illallâh” diyen kimse mabud ve ilah olarak sadece Allah’ı kabul etmiş, yaratıklardan ilah edinilenleri, putları ve Allah’tan başka tapılanları reddetmiş olur. Allah’tan başka ilahlar reddedilmeden tevhit inancına ulaşılamaz.

“Lâilâhe illâllâh” demek; bütün ilahlara, kendini ilah yerine koyanlara, tağutlara, putlara hayır, sadece Allah’a, O’nun gücü ve hâkimiyetine evet demektir.
Tevhit; îmânın ve İslâm’ın ilk şartıdır (Müslim, Îmân,1, 21). Kur’ân’da “Allah’ın çok zikredilmesi” emredilmiş (Enfâl, 8/45), Peygamberimiz (a.s.) de “Zikrin en efdalinin lâ ilâhe illâllah demek” olduğunu bildirmiştir (Terğîb, II/ 415).

Yüce Allah, “Ancak Müslümanlar olarak ölün” buyurmuştur (Bakara, 2/132). Müslüman olarak ölebilmek için insanın son nefesine kadar tevhit üzere bulunması gerekir. Peygamberimiz (a.s.); “Lâ ilâhe illâllah, cennetin anahtarıdır.” (Tergîb, II/416); “Bir kul lâ ilâhe illâllah der sonra bu ikrar üzere ölürse cennete girer.” buyurmuştur (Müslim, Îmân, 47,154. I, 58, 95).

Lâ ilâhe illâllah cümlesi, önemine binaen ilk doğan insana, ölmek üzere olan insana, kabre konan insana telkin edilir. Günde beş vakit okunan ezanda 5 defa tekrarlanır.

Diyanet dini kavramlar sözlüğü