Terâvih Namazı Kaç Rekattır? Nasıl kılınır hakkında hadisler

Hz. Peygamber (s.a.s.)’in kıldırmış olduğu Terâvih namazlarının kaç rekatolduğu konusunda bir rivayet bulunmamaktadır. Bu konuda Hz. Ömer’in Terâvihicemaatle kılınmasını başlatmasıyla ilgili haberlerden ve Hz. Aişe’nin, Hz. Peygamber(s.a.s.)’in Ramazan ayındaki gece namazlarıyla ilgili hadisinden hareketle bir sonucaulaşılmaya çalışılmaktadır. Bu konudaki haberler şöyle değerlendirilebilir:
Rasulullah’ın (s.a.s.) Ramazandaki gece namazları sorulduğunda, Hz. Aişe,“Rasulullah, Ramazan ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir rekattan fazla (nafilenamaz) kılmamıştır.” (Buharî, Teheccüd, 16) karşılığını vermiştir. Başka bir rivayette bu sayıon üç olarak zikredilmektedir (Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 17).

Öncelikle bu hadisin Terâvihnamazı hakkında olduğu konusunda bir açıklık bulunmamaktadır. Diğer taraftan Hz.Aişe’nin, Allah’ın elçisinin Ramazan ayında ve Ramazan dışındaki gecelerde on birveya on üç rekat namaz kıldığını belirtmesi, onun devamlı olarak kıldığı bir gecenamazının bulunduğunu göstermektedir. Zaten Kur’an-ı Kerim’de de, “Gecenin birkısmında uyanarak, sana mahsus bir nafile olmak üzere namaz kıl. Umulur ki Rabbin,seni övgüye değer bir makama gönderir.” (İsra, 17/79) buyurulmaktadır.
Bundan da anlaşılmaktadır ki, bu soru, Ramazan ayında Hz. Peygamber(s.a.s.)’in diğer ibadetlerinde olduğu gibi, gece namazlarında da bir artış olupolmadığını öğrenmek amacıyla sorulmuştur; terâvih namazı ile ilişkisi yoktur. Hz.Âişe’den rivayet edilen, “Rasulullah (s.a.s.) Ramazan ayında, diğer aylardagörülmeyen bir gayrete girerdi. Ramazanın son on gününde ise çok daha şiddetli birgayret gösterirdi. Son on günde, geceyi ihya eder, ailesini de uyandırırdı.” (Buhârî, FazluLeyleti’l-Kadr, 5; Müslim, İtikâf, 8) hadisi bu görüşü desteklemektedir. Diğer yandan, bu hadisinterâvihin meşru kılınmasından önce mi, yoksa sonra mı olduğu da belli değildir.

Hz. Ömer zamanındaki cemaatle kılınan Terâvih namazlarının rekatlarıkonusunda iki rivayet vardır; yirmi rekat, on bir rekat (İbn Ebî Şeybe, Mûsânnef, II, 391, 393). Hz.Ömer’in dönemiyle ilgili farklı rivayetler; Nevevî ve Aynî tarafından, on bir rekatlailgili rivayetin Hz. Ömer’in halifeliğinin ilk döneminde kılınan Terâvih namazlarıylailgili olduğu, sonra Terâvihin yirmi rekat olarak yerleştiği ve günümüze kadar daböyle devam ettiği şeklinde açıklanmıştır (İbnü’l-Hümâm, Fethu’l-Kadîr, I, 334; Aynî, Umdetü’l-Kârî, V, 357;Şevkânî, Neylü’l-evtâr, III, 61).

Terâvih namazı, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali dönemlerinden başlayarakgünümüze kadar cemaatle yirmi rekat olarak kılınmıştır. Sahabeden kimse buna itirazetmemiş ve âlimler tarafından da bu şekilde kabul edilmiştir. Günümüzde de, baştaülkemiz olmak üzere pek çok İslâm ülkesinde Terâvih namazı cemaatle 20 rekatolarak kılınmaktadır.

Bununla birlikte şunu da ifade etmek gerekir ki, Terâvih namazı nafile biribadet olduğundan, farz gibi telakki edilmesi de doğru değildir. Bu nedenle,yorgunluk, meşguliyet ve benzeri sebeplerle, Terâvih namazının evde 8, 10, 12, 14,16 veya 18 rekat kılınması halinde de sünnet yerine getirilmiş olur. Ancak cemaateiştirak etmeye çalışmak daha iyidir.