Uyku Adabı

Yatma Adabı Maddeler Halinde

Uyku adabı, Uykuya yatan kimsenin tutum ve davranışlarını belirleyen kurallar için kullanılan bir deyimdir.

Hadis mecmualarıyla bazı ahlak ve âdâb kitaplarında genellikle “âdâbü’n-nevm” (uyku âdabı) başlığını taşıyan bir bolüm bulunur ve bu bölümde uykuya yatan kim­senin nasıl davranacağına ilişkin hadisler ve açıklamalar yer alır. Bu tür hadislerde Hz. Peygamber’in, ümmeti içinde örnek teşkil eden ve yerine getirilmesi sünnet olan uykuyla ilgili davranışları, yatarken okuduğu dualar ve bu konulardaki öğütleri yer alır.

İlgili hadislerdeki bilgilere göre Hz. Pey­gamber yatsı namazından önce yatmaz, namazdan sonra ise, çoğu zaman gecik­meden yatardı. Rasûlullah, Berâ b. Âzib adlı sahabiye, bizzat kendisinin de uygula­dığı şu tavsiyeleri yapmıştır:

Yatmadan önce namaz abdesti gibi ” abdest al, sonra sağ yanın üzerine yat ve uykudan önce konuşacağın son söz olarak Allah’ım, kendimi sana teslim ettim. Yü­zümü sana çevirdim. İşlerimi sana havale ettim. Sevabını umarak, azabından korkarak sana sığındım. Senden başka sığınıla­cak ve himayesi istenecek güç yoktur. Gönderdiğin kitaplara, yolladığın peygamberlere İman ettim” (Buhârî, Daavât, 5, 6, 8; Müslim, Zikir, 56).

Ahlak ve tasavvuf kitaplarında, hadislerden de yararlanılarak başlıca uyku adabı şöyle sıralanır:

1- Uykuya yatmadan önce abdest alıp dişleri misvakla temizlemek;

2- Başucunda, gece ibadete kalkması halinde gerekli olacak (misvak, su, seccade gibi) şeyleri bulundurmak;

3- Yatmadan önce ihlasla tevbe edip kalbi her türlü kin ve nefretten temizlemek. Takva ehli insanlar, sağ olarak kalkacaklarından emin olmadık­ları için, vasiyetlerini yatmadan Önce hazır­layıp başucuna koymayı uykunun âdabın­dan sayarlardı.

4- Çok yumuşak yatakta yatmamak;

5- Zorunlu olmadıkça uyumak için kendini zorlamamak, uyku gelinceye kadar faydalı işlerle meşgul olmak;

6- Sağ yanı üzerine kıbleye yönelerek yatmak;

7- Uyku sırasında uygun bir dua okumak, özellikle Hz. Peygamber’in okuduğu duala­rı tercih etmek;

8- Uykunun bir tür Ölüm, uykudan uyanmanın da bir tür ba’s (yeni­den dirilme) olduğunu düşünerek ahireti hatırlamak;

9- Uykudan uyanınca da uy­gun birdua okumak.

Bu Konumuzdan da faydalanabilirsiniz 

Uyku sorunu ve sabah namazı