Paylaş
Yaşlılara Hürmet
Question
Dinimizde Yaşlılara Hürmet
Allah’ın bizlere bahşettiği hayat nimeti, doğumla ölüm arasında gerçekleşen bir yolculuktan ibarettir. Dünyaya gelen her canlı, ilâhî kanun gereği doğar, büyür, yaşlanır ve ölür. Yaşlanmak, her insan için kaçınılamaz bir olgudur. Yaşlılık döneminde insan, hayatın kazandırdığı tecrübelerle yüklüdür, ancak bedenen ve ruhen yorulmuş olabilir, bu itibarla özel bir ilgi ve saygıya layıktır.
Allah’u Teala Kur’an-ı Kerimde; ”Kime uzun ömür verirsek biz onun yaratılışını (gençliğini, güzelliğini) bozar, gücünü azaltır, beli bükük hale getiririz. Onlar bunu hiç düşünmezler mi?”(1) buyurmaktadır.
Bu günün çocukları, yarının gençleri; geleceğin yaşlıları olarak bizler, kuşaklar arası iletişimi çok iyi kurmalıyız. Bu düzen içerisinde yaşlılarımıza saygı ve hürmette kusur etmemeliyiz. Peygamber Efendimiz (sav)’in buyurduğu gibi: “Saçı sakalı ağarmış, yaşlı Müslüman’a saygı gösterip ikram etmek, Allah’a saygıdandır.”(2)
İnsanlara ve özellikle büyüklere saygı duymak ve bunu söz ve davranışlarımızla göstermek insanî ve İslâmî bir görevdir. Nitekim Peygamber Efendimiz (S.A.V)hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır: (a.s.), “İnsanlara merhamet etmeyene Allah da merhamet etmez” (3) “Küçüklerine merhamet etmeyen ve büyüklerine saygı göstermeyen bizden değildir.”(4) buyurmuşlardır.
Özellikle ihtiyarlık çağında, kişinin enerjisinin, canlılığının, duygu ve düşünce kabiliyetinin, bazen de algılama gücünün azalmaya başlamasının, bazı aksaklıklara sebep olduğu aşikârdır. Ancak unutulmamalıdır ki dünyaya gelen her canlı, eğer yaşarsa er ya da geç yaşlılığı görecektir.İleride kendimize yapılmasını istemediğimiz tavır ve davranışları, ne anne-babamıza ne de çevremizdeki yaşlılara yapalım. Onlara şefkat, hoşgörü, saygı ve sevgiyle yaklaşalım, onların mutlu olması için her türlü fedakârlığı yaparak onların hayır dualarını alalım. Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor: “Rabbin kesin olarak şunları ferman buyurdu: O’ndan başkasına ibadet etmeyin. Anaya, babaya iyilik edin. Şayet onlardan biri yahut her ikisi senin yanında ihtiyarlık haline yetişirse, sakın onlara üf deme ve onları azarlama, ikisine de güzel ve yumuşak söz söyle. Onlara acıyarak üzerlerine tevazu kanatlarını indir ve de ki: Ey Rabbim! Onlar, beni küçükken nasıl terbiye ettilerse, sen de onlara rahmet buyur!” (5)
Yaşlılarımızın hassas olduğu bu dönemde, onların duyguları rencide edilmemeli, onlara kızgınlıkla bakılmamalı, yanlarında sesler yükseltilmemelidir. Onlarla asla dalga geçilmemeli, onların her türlü hizmetlerini severek ve onların gönlünü alarak yerine getirmeliyiz. Onların topluma alışmakta sıkıntı çektikleri göz önünde bulundurularak, her tülü fedakârlığı yapıp onları rahatlatmalıyız. Peygamber Efendimiz (sav) bir sözünde “Bana zayıf, güçsüz kimseler getirin (onu memnun edeyim). Çünkü siz zayıflarınız sebebiyle rızıklanır ve yardım görürsünüz.” (6) buyurmaktadır.
Benzer Konular:
Answer ( 1 )
İslam, yaşlılara saygı ve şerefe büyük önem verir. İslam’ın öğretileri, Müslümanları bilgelik, deneyim ve rehberlik kaynağı olarak görerek yaşlı bireylere karşı şefkat, sevgi ve ilgi göstermeye teşvik eder. Yaşlılara hürmet ve şefkat göstermek sadece ahlaki bir görev değil, aynı zamanda Allah’tan nimet ve mükâfat kazanmanın da bir vesilesidir.
İslam’da yaşlılara saygının bazı temel yönleri şunlardır:
Saygı ve Nezaket: İslam, yaşlılara hürmet ve nezaketle davranmanın esas olduğunu öğretir. Kuran’da müminlere anne babalarına ve yaşlılara karşı tevazu ve şefkat kanatlarını indirmeleri emredilmektedir (Kuran 17:23-24). Müslümanlar yaşlılarla saygılı konuşmaya, öğütlerini dikkatle dinlemeye ve ihtiyaçlarında onlara yardım etmeye teşvik edilir.
Evlada Dindarlık: İslam, ebeveynleri ve yaşlı aile üyelerini onurlandırmayı ve onlara bakmayı gerektiren ana babaya saygıya güçlü bir vurgu yapar. Hz.Muhammed (sav), anne babaya yaşlılıklarında bile nezaket ve saygıyla davranmanın önemini vurgulamıştır. Müslümanlar, yaşlı ebeveynlerinin ihtiyaçlarını karşılamaya, onlarla kaliteli zaman geçirmeye ve onların hayır dualarını aramaya teşvik edilir.
Nasihat ve Bilgelik Aramak: İslam, yaşlı bireylerin sahip olduğu bilgelik zenginliğini ve yaşam deneyimini tanır. Müslümanlar, özellikle din, ahlak ve genel yaşam deneyimi konularında yaşlılardan rehberlik ve tavsiye almaya teşvik edilir. İçgörüleri ve bilgileri değerlidir ve genç nesiller için bir bilgelik kaynağı olarak hizmet edebilir.
Sabır ve Merhamet: İslam, özellikle fiziksel veya bilişsel zorluklar yaşıyorlarsa, yaşlılara karşı sabırlı ve şefkatli olmanın önemini öğretir. Müslümanlar empati, anlayış ve destek göstermeye, günlük işlerde, sağlık ihtiyaçları ve duygusal esenlik konusunda yardım sağlamaya teşvik edilir.
Yaşlıların Haklarının Korunması: İslam, yaşlıların haklarının korunmasını vurgular. Bu, fiziksel ve duygusal esenliklerini sağlamayı, onurlarını ve özerkliklerini korumayı ve mülklerini ve mali meselelerini korumayı içerir. Yaşlıların sömürülmesi, ihmal edilmesi veya istismar edilmesi İslam’da kesinlikle yasaktır.
Yaşlılara saygı duymaya ilişkin İslami öğretilerin, kişinin biyolojik ebeveynleri veya yakın aile üyeleriyle sınırlı olmadığına dikkat etmek önemlidir. Daha geniş kavram, akrabalar, komşular ve topluluk üyeleri dahil olmak üzere tüm yaşlı bireyleri kapsar. İslam, yaşlılar için katkılarına değer verilen ve ihtiyaçlarının karşılandığı destekleyici ve ilgili bir ortam yaratmayı teşvik eder.
Yaşlılara hürmet ve bakım, sadece dinî bir görev değil, aynı zamanda İslam’ın toplumun tüm fertlerine gösterdiği şefkat ve merhametin bir yansımasıdır. Müslümanlar, yaşlılara hürmet ederek ve onlara saygı duyarak, İslami öğretilerin özünde bulunan sevgi, nezaket ve merhamet ilkelerini korumaya çalışırlar.