Paylaş
Yaşlılara Saygı ve Hürmet etmenin İslamdaki Yeri
Question
Yaşlılara Saygı ve Hürmet
Yüce Rabbimizin bizlere bahşettiği ömür, doğum ile ölüm arasında geçen bir yolculuktan ibarettir. Bu yolculuk; Çocukluk, gençlik, yetişkinlik gibi dönemlerden geçer ve nihayet yaşlılık ve ihtiyarlık dönemine ulaşır.
Allah’ın (c.c) kendilerine ömür verdiği kimseler bütün bu dönemleri yaşarlar. İnsanoğlu ilerleyen yaşlarında her ne kadar tecrübeleri artsa da fiziksel olarak zayıflamaktadır.
Bu durumu yüce Rabbimiz Kuran’ı Kerimde şöyle izah etmektedir; “Kime uzun ömür verirsek, onu yaratılış itibari ile tersine çeviririz(gücünü azaltırız). Hala düşünmeyecekler mi?” [1] buyrulmaktadır. Yaşlının son dönemi çocukluk haline benzetilmekte, Çocuğa gösterilen ihtimamın aynısının yaşlıya da gösterilmesi istenmektedir.
Yaşlılara yapılan iyiliğin karşılığının mutlaka görüleceğini ifade eden sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) ‘’Kim gençliğinde bir yaşlıya iyilikte bulunursa Allah o kimseye yaşlandığında yaptığı iyiliği karşısına çıkarır. [2] buyurmaktadır. Bu yüzden; Yaşlıya sözlü bile olsa rahatsızlık verilmeyecek, kesinlikle azarlanmayacak, mutlaka tatlı söz söylenecek ve onlara kol kanat olunacak. Bütün davranışlar sevgi endeksli olacak.
İslam dini yaşlıya hayatın her alanında kolaylıklar sağlamış özel muameleye tabi tutmuştur. Onlar için kırmızı çizgiler ilan etmiş onlarla ilişkilerde bir nevi “manevi sit alanı” oluşturmuş, koruma altına almıştır. Savaşta yaşlıya dokunulmaması, ramazanda oruç tutmaya gücü yetmez hale geldiğinde oruç tutmaması, cemaate namaz kıldıran imamın saflarda yaşlı insanın bulunması halinde daha kısa okuması,
Hz. Peygamber (s.a.v.) hayatında bedduaya yer vermezken yaşlı ana babasına olan ilgisizliğinden dolayı 3 defa “burnu sürtünsün” [3] şeklindeki bedduası yaşlıya verilen değerin önemine dikkat çeker.
Yaşlılık hayatın tabii bir sürecidir.Yaşlısına ilgi ve alaka göstermeyip kenara iten toplum veya fert aslında insanlığını bir kenara itmiş demektir.
“Yaşlı evin kültür abidesi”, “geçmişi
geleceğe bağlayan köprü”, “bereket
direği, rahmet vesilesi”, “musibet
kalkanıdır.”
Yaşlı için sevgi ve ilgi su gibidir gıdadır. Unutmayalım ki bugünün yaşlıları dünün gençleri idi. Bugünün gençleri de yarının yaşlıları olacaktır.
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
İslam’da saygı çok vurgulanmıştır ve bu, yaşı ne olursa olsun tüm bireylere saygı gösterilmesini içerir. Yaşlıların İslam’da özel bir yeri vardır, saygı ve şereflerine önem verilir. İslam’da yaşlılara saygı ve hürmetin rolü ile ilgili bazı önemli noktalar şunlardır:
Kuran Vurgusu: Kuran, yaşlılara saygı göstermenin ve onlara nezaket ve onurla davranmanın önemini vurgular. Müslümanlar, anne babalarına karşı saygılı olmaya ve onların hikmet ve rehberliğine şükran ve saygı göstermeye teşvik edilir. Allah Kuran’da (İsra Suresi, 17:23-24) şöyle buyurmaktadır: “Rabbin, kendisinden başkasına kulluk etmemenizi ve ana-babaya iyilik etmenizi emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında ihtiyarlık çağına ererse, Onlara bir tek saygısızlık bile söyleme.”
Hadis Öğretileri: Hz.Muhammed (sav) yaşlılara saygı göstermenin önemini vurgulamıştır. “Küçüğümüze merhamet etmeyen, büyüğümüze hürmet etmeyen bizden değildir” (Sünen-i Tirmizî) buyurmuştur. Bu hadis, küçüğe de yaşlıya da şefkat, merhamet ve hürmet göstermenin önemini vurgulamaktadır.
Hikmet ve Tecrübe: İslam, yaşla birlikte gelen hikmet ve tecrübeyi tanır. Yaşlılar daha uzun yaşadılar ve bilgi ve yaşam deneyimi biriktirdiler. Müslümanlar onların tavsiyelerini almaya ve onların hikmetlerinden yararlanmaya teşvik edilir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Büyüklerimize hürmet etmeyen, küçüklerimize merhamet etmeyen, âlimlerimizin hakkını tanımayan bizden değildir” (Tirmizî, Sünen).
Bakım ve Yardım: İslam, yaşlılara bakmanın ve onlara destek olmanın gerekliliğini vurgular. Müslümanlar, yaşlı aile üyelerinin ihtiyaçlarını karşılamaya, onlara nezaket göstermeye, onlara fiziksel ve duygusal yardım sağlamaya teşvik edilir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) “Evlatlarımıza merhamet etmeyen, büyüklerimizin hakkını tanımayan bizden değildir” (Sünen İbn Mace) buyurmuştur.
Rol Modelleri: İslam, genç nesilleri yaşlıları rol modelleri ve ilham kaynakları olarak görmeye teşvik eder. Yaşlılar hayatları boyunca çeşitli zorluklar ve denemeler yaşadılar ve genç Müslümanlar için bir rehberlik ve ilham kaynağı olabilirler. Hayat hikayeleri ve dersleri, değerli içgörüler ve bilgelik sağlayabilir.
Kuşakların Birbirine Bağlılığı: İslam, kuşakların birbirine bağlılığını vurgular ve farklı yaş grupları arasındaki işbirliğini ve birliği teşvik eder. Müslümanlar, yaşlılara saygı ve bakım göstermeyi de içeren güçlü aile ve topluluk bağlarını güçlendirmeye teşvik edilir. Bu, toplum içinde bir birlik, uyum ve karşılıklı destek duygusunu teşvik eder.
İslam’da yaşlılara saygı bir erdem ve güçlü aile ve toplum bağlarını korumanın önemli bir yönü olarak kabul edilir. Müslümanlar yaşlıları onurlandırmaya ve onlara nezaket göstermeye, onların bilgeliğini aramaya ve onlara destek ve bakım sağlamaya teşvik edilir. Bunu yaparak, İslam’ın öğretilerini desteklerler ve toplumun refahına ve birliğine katkıda bulunurlar.