Yeminini bozmadan evvel kefaret vermek sahih midir?

Şâfiîlere göre verilecek keffâret eğer yedirmek, giydirmek veya köle âzâd etmek ise yemini bozmadan önce de verilmesi, sahihtir. Eğer bunları yapamıyor da oruç tutacaksa yemini bozmadan önce bu sahih olmaz. Bu görüşlerini mevzûmuz olan âyetin zâhirine dayandırmışlardır. Zira âyette “keffâret”, yeminle birlikte yemin bozmayı zikretmeksizin ifade edilmiştir. “İşte bu, and ettiğiniz vakit yeminlerinizin keffâretidir.” âyeti ile de bu görüşlerini takviye etmişlerdir.

Şâfiîler, bu hükme ulaşmak için zekâta da kıyaslamışlardır. Çünkü zekât malının üzerinden zekât verilebilmesi için bir sene geçmesi la zımdır. Fakat sene dolmadan önce zekât verilse sahih olduğu gibi, sene dolduğunda tekrar zekât vermek îcâb etmez. Zekât nasıl fakirin hak kı ise yemin keffâreti de yemini bozmadan verilebilir. Fakat keffaret oruçla karşılanacaksa bu ancak yemin bozulduktan sonra olabilir. Zira daha önceki üç şartın herhangi birinin yerine getirilip getirilmeyeceği yemin bozulduktan sonra ortaya çıkar. Ayrıca Resûlullah (sav) da “Ben bir şeyi yapmak için yemin etsem ve sonra onu yapmanın daha hayır li olduğunu görsem yeminimin keffâretini verir hayırlı olanı yaparim.” buyurmuştur.

Şâfiîlerin bu görüşü, Mâlikîlerin de meşhur olan görüşüdür.

Hanefiler ise yemini bozmadan keffâret vermenin câiz olmadığı görüşündedirler. Mevzumuzun âyetini de bu görüşlerine uygun olarak, “yemini bozduğunuz vakit” şeklinde anlamaktadırlar. Bunun bir başka örneğine de “Artık sizden kim o günlerde hasta, yahut sefer üzerinde olur ve orucunu yemiş bulunursa tutmadığı günler sayısınca başka günlerde tutar.” (Bakara: 184) âyetinde rastlanılmaktadır. Çünkü “orucu yemiş bulunursa” ifadesi âyetin akışında yoktur. Fakat böyle olması mukadderdir.

Rivâyete göre Resûlullah (s.a.v.), “Kim bir şeyi yapmak için yemin eder de hayrı o işte değil başkasında görürse hakkında hayırlı olanı yapsın ve yeminine de keffâret versin.” buyurmuştur. Hanefilere göre bu hadis de görüşlerini ispat eden delillerdendir. Zira keffâretin farz kılınması günahın ortadan kaldırılması içindir. Yemin bozulmadan günah ortaya çıkamayacağına göre keffäret verilmesi de sahih olamaz. Bunun gibi, farz olan bütün ibâdetler de zamanından önce yerine ge tirilirse sahîh olmaz. Meselâ, vakit girmeden önce o vakte ait namazın kılınması sahih olmaz. İşte bunun gibi, yemin bozulmadan önce sonrası için farz olan keffâretin verilmesi de sahih olamaz. Bu görüşü Eşheb, İmâm Mâlik’ten (r.a) de rivâyet etmiştir. Ahkam ayetleri tefsiri sabuni

BENZER KONULAR:

• yemin kefareti ne zaman gerekir?
• yemin kefareti nedir? İslamda Yemin kefareti Kavramı
• Yemin kefareti orucu
• Yemin kefareti için fakir bulamıyorum
• Yemin kefareti ertelenebilir mi?