Paylaş
Yetim Malı Nasıl Gözetilir Nasıl Korunur
Question
İslamda Yetim Malını Gözetmek
Yetim Malını Gözetmede İtkan
Yetimin veya başkasının malının gözetilip korunmasında itkân üzere olmak da dini bakımdan istenen bir şeydir. Vakıf malını korumak da böyledir.
İbn Teymiyye Siyaset-i Şer’iyye isimli kitabında Buharînin rivayet ettiği şu hadise yer vermektedir:
Emanet zayi edildiği zaman kıyameti bekle.
“Ey Allah’ın Rasûlü! Emanetin zayi edilmesi nedir?” denildiğinde Hz. Peygamber şöyle buyurdu:
Bir iş ehil olmayana verildiği zaman kıyameti bekle.
İbn Teymiyye bu hadisi zikrettikten sonra şu yorumu yapıyor:
Tüm müslümanlar şu manada görüş birliği etmişlerdir: Yetim’in varisi, vakıf malına bakma sorumluluğunu yüklenen kimse veya bir kimsenin malı hususunda vekil olan adam sorumlu olduğu mal hakkında daima en iyiyi gözeterek her hangi bir işlemi gerçekleştirmelidir. Nitekim Kur’an da şöyle buyuruluyor:
Yetim’in malına, ergenlik çağına gelinceye kadar yaklaşmayın. Meğer ki bu en iyi bir suretle ola… (İsra/34)
Dikkat edilirse ayette “…ancak iyi bir suretle” denmiştir. Böyle olmasının sebebi insanlara hizmet etme sorumluluğunu üzerine alan kimse hadiste ifade edildiği gibi koyun çobanı durumundadır.
Hepiniz çobansızın. Hepiniz güttüğünüzden sorumlusunuz. Kadın kocasının evinden (evin yönetiminden) sorumludur. Çocuk babasının malından sorumludur. Köle efendisinin malından sorumludur. Dikkat ediniz! Hepiniz çobansınız. Hepiniz güttüğünüzden sorumlusunuz.
Rivayet olunduğuna göre Ebu Müslim Havlâni Ebu Süfyan oğlu Muaviye’nin yanına girdiğinde “Selâmün aleyküm ey ecir (ücretli adam)!” dedi. Kendisini: “Selamün aleyküm ey Emir! de” şeklinde uyardılar. O gene ilk söylediği gibi selam verdi. Tekrar “Emir desene!” diye uyardılar. Muaviye şöyle dedi: “Ebû Müslim’i bırakın! O ne söylediğini iyi bilir.”
Bunun üzerine Ebu Müslim Muaviye’ye şöyle dedi: “Sen ücretli bir adamsın bu insanların güdülüp gözetilmesi için bunların sahibi olan Allah seni bu iş için ücretle tutmuştur. Eğer ihtiyaç sahiplerini mutlu eder, hasta olanları tedavi eder, önünü arkasını toplarsan rabbin ücretini (sevabını) verecektir. Eğer fakirleri mutlu etmez, hastalan tedavi etmez, toplumun önünü arkasını toplamazsan, bunların efendisi (sahibi) olan (Hz. Allah) seni cezalandıracaktır.”
Benzer konular:
Answers ( 2 )
Yetim malı yemekten son derece sakınmalıdır Müslüman. Çünkü bu mal yetimin malı olup, haksız şekilde yemek Müslüman için asla düşünülemez.
Yetimin varisi, vakıf malına bakma sorumluluğunu yüklenen kimse veya bir kimsenin malı hususunda vekil olan adam sorumlu olduğu mal hakkında daima en iyiyi gözeterek her hangi bir işlemi gerçekleştirmelidir. Nitekim Kur’an da şöyle buyuruluyor:
Yetim’in malına, ergenlik çağına gelinceye kadar yaklaşmayın. Meğer ki bu en iyi bir suretle ola… (İsra/34)
İslam’da yetim malı gözetmek ve korumak büyük bir öneme sahiptir. İslam dini, yetimlerin haklarını ve refahlarını korumayı emreder. İşte yetim malının nasıl gözetileceği ve korunacağı konusunda bazı temel prensipler:
Yetim malı adaletle yönetilmelidir: Yetim malının yönetimi sırasında adalet esas alınmalıdır. Yetim malının korunması ve kullanılması konusunda şeffaflık ve dürüstlük esas olmalıdır. Yetim malıyla ilgili tüm işlemler, adalet prensiplerine uygun şekilde gerçekleştirilmelidir.
Yetim malı iyi muhafaza edilmelidir: Yetim malının muhafaza edilmesi, korunması ve kullanılması konusunda özenli olunmalıdır. Mal, yetimin geleceğini güvence altına alacak şekilde değerlendirilmelidir. Gerekli önlemler alınarak yetim malının kaybolması, zarar görmesi veya haksız şekilde kullanılması engellenmelidir.
Yetim malı en iyi şekilde değerlendirilmelidir: Yetim malı, onun geleceği için en iyi şekilde kullanılmalıdır. Mal, yatırım veya işletme gibi faaliyetlerle değerlendirilerek yetimin gelecekte ihtiyaçlarını karşılaması sağlanmalıdır. Bu konuda uzmanların yardımı alınabilir.
Yetimin temel ihtiyaçları karşılanmalıdır: Yetimlerin temel ihtiyaçları, yiyecek, barınma, giyim, eğitim ve sağlık gibi alanlarda karşılanmalıdır. Yetimlerin sağlığı, eğitimi ve refahı için gerekli olan tüm imkanlar sağlanmalıdır.
Yetimlere sevgi ve şefkatle yaklaşılmalıdır: Yetimlere sevgi ve şefkatle yaklaşmak, onların psikolojik ve duygusal ihtiyaçlarını karşılamak önemlidir. Yetimler, aile ortamından mahrum kalmış olabilirler, bu yüzden toplumun sevgi ve destek göstermesi onlar için önemlidir.
Yetim malı hakkında hesap vermek gereklidir: Yetim malının kullanımıyla ilgili olarak yetkilendirilmiş kişiler, hesap vermeye ve denetlenebilir olmaya hazır olmalıdır. Toplumun güvenini korumak için, yetim malının nasıl kullanıldığına dair hesaplar verilmeli ve şeffaflık sağlanmalıdır.
İslam dini, yetimlere ve onların mallarına önemli bir değer vermektedir. Bu nedenle, toplumun bu konuda duyarlı olması ve yetimlerin haklarını korumak için gereken çabayı göstermesi önemlidir.