Büluğ çağına ermemiş zengin çocukların malından zekât vermek gerekir mi?
Bir kimsenin zekâtla mükellef olması için âkil ve bâliğ olması gerekir (Kâsânî, Bedâî’, II, 9 vd.). Bu bakımdan Hanefîlere göre zengin de olsa büluğ çağına girmemiş çocukların mallarından zekât vermek gerekmez. Ancak, çocuklara ait tarım arazilerinden elde edilen tarım ürünlerinin öşrü yani zekâtının verilmesi gerekir (Serahsî, el-Mebsût, III, 50; İbn Nüceym, el-Bahr, II, 255).
Şâfiî mezhebine göre zekât vermek için akıl ve büluğ şart değildir. Çocuk ve aklî yeterliliği olmayan (mecnun) kimsenin de zekât vermesi gerekir (Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, I, 602).
Answers ( 1 )
Hanefi mezhebine göre; kişinin zekat verebilmesi için akıllı ve baliğ yani büluğ çağına ulaşmış olması gerekmektedir. O yüzden çocuk zengin de olsa akil baliğ olmadığı için zekat vermesi gerekmemektedir. Fakat akil baliğ de olmasa tarım arazilerden elde edilen öşürü vermesi gerekmektedir.
Şafii mezhebine göre ise; zekat vermek için akil baliğ olma şartı yoktur. Yani; kişi deli de olsa, çocuk da olsa zekat vermekle yükümlüdür.
İslami öğretilere göre, zekat, nisabı (asgari eşik) karşılayan veya aşan bir servete sahip olan kişiler için bir zorunluluktur. Nisap, altın, gümüş veya para gibi malın cinsine göre değişir. Çocuğun, zengin olsun veya olmasın, nisaba denk bir malı yoksa zekât vermesi gerekmez.
Zekât, tipik olarak olgunluk çağına (büluğ) ulaşmış ve tam bir kameri yıl boyunca nisabın üzerinde bir servete sahip olan kişilere verilir. O zamana kadar, zekat verme sorumluluğu, ebeveynleri veya yasal vasileri gibi velilerine aittir.
Bununla birlikte, cömertlik, hayırseverlik ve bağışçılığın İslam’da her yaşta teşvik edilen değerler olduğunu belirtmek önemlidir. Zengin bir çocuk zekat vermekle yükümlü olmayabilirken, yine de ihtiyacı olanlara yardım etmek için gönüllü hayır işleri (sadaka) yapabilir. Çocukları erken yaşlardan itibaren cömertlik ve şefkat ruhu geliştirmeye teşvik etmek övgüye değer bir uygulamadır.
Ebeveynler ve veliler, çocukları hayır işlerinin önemi konusunda eğitebilir, onları yaşlarına uygun hayır faaliyetlerine dahil edebilir ve zekât eşiğini geçmese bile kendi servetlerinden vermeleri için teşvik edebilirler. Verme kültürünü geliştirerek çocuklar empati, şükran ve sosyal sorumluluk hakkında değerli dersler öğrenebilirler.