Paylaş
Zerdüştlükte Melek İnancı
Question
Zerdüştlük melek tavus, zerdüştlükte melek isimleri
Zerdüştlüğe, bir diğer ismi ile mecusîliğe göre bu kainat iki ezelî asıldan meydana gelmiştir. Bunlar, nur ve zulmettir. Nur ve zulmet, gerçekte zat ve şekilleri itibariyle birbirinin zıddı; iş ve metod takımından birbirinden farklı olan kudret ve irade sahibi şeffaf iki cevherdir. Buna göre nur cevheri, fazileti, hayrı, temiz, hoş kokulu, şerefli, sevindirip zarar vermeyen, fayda verip mani olmayan, diri olan ve eskimeyen bir cevherdir; zulmet cevheri ise bunun tam aksidir. Nur cevheri, bir evlilik yoluyla değil, hakimden hikmetin, ışık saçandan ışığın doğması tarzında, kendi dost ve taraftarlarını doğurmaya devam eder ki bunlar meleklerdir. Zulmet cevheri ise, yine evlilik yoluyla değil, sefihden sefahatin meydana gelmesi gibi bir yolla, kendi dostlarını, karşı tarafın düşmanlarını meydana getirir ki bunlar da şeytanlardır. (Râzî, 1/233.)
Zerdüştlükte meleklere “ameşa-spenda” ismi verilir ve sayılarının haddi hesabı yoktur. Bu ameşa-spendalar bazan tanrı tarafından yaratılmış normal bir melektirler, bazan da yaratıcı tanrının yerini tutarlar ve adeta yaratıcı ile birleşirler. Bundan dolayı olsa gerek zerdüştlerce melekler ibadet edilmeye layık varlıklardır. Meleklerin en yüksek derece ve rütbede reisi olan altı ameşa-spenda bulunmaktadır. (Askerî emir-komuta zinciri gibi) reis ameşa-spendaların bir derece gerisinde otuzüç ameşa-spenda vardır. Ameşa-spendalar, böyle derece derece sıralanırlar ve sayıları binleri aşar.
Zerdüştlerin tanrı anlayışı dualistir. Yani onlar birisi iyilik tanrısı, diğeri kötülük tanrısı olmak üzere iki ilahın varlığına inanırlar. Dolayısı ile melek inançları da buna uygundur. Onlar iyilik tanrısı Hürmüz ile kötülük tanrısı Ehrimen’in herbirine bağlı ameşa-spenda yani melek orduları olduğuna inanırlar. Bu melek orduları, bağlı oldukları tanrılarına göre iyilik veya kötülük için çalışırlar. Her grup bağlı olduğu tanrının etrafındaki orduyu kuvvetlendirmek için gayret sarfeder. Bu sebeble iki taraf daima birbiriyle savaş halindedir. Kazanmak için her iki taraf da durmadan yeni ameşa-spendalar yaratır. Ayrıca her ameşa-spendanın “yezd” isminde bir de karısı bulunur. Bu dişi ameşa-spendaların görevi, erkeklerini eğlendirmektir.
Zerdüştlük, dünyanın en eski tek tanrılı dinlerinden biridir ve MÖ 1. binyılda Pers İmparatorluğu’nda ortaya çıkmıştır. Zerdüştlük, Zerdüşt adında bir peygamber tarafından kurulmuş olup, tanrı Ahura Mazda’ya inanır. Bu inanç sisteminde melekler, Ahura Mazda’nın yardımcıları olarak kabul edilir. Zerdüştlükte melekler “yazatalar” olarak adlandırılır ve çeşitli doğa unsurlarını, iyilik kavramlarını ve evrensel düzeni korumakla görevlidirler.
Zerdüştlükte bilinen bazı önemli melekler ve isimleri şunlardır:
- Spenta Mainyu (Kutsal Ruh): Ahura Mazda’nın iyilik ilkesini temsil eder ve evrendeki yaratıcılığı destekler. Ahura Mazda’nın en yakın yardımcısı olarak kabul edilir.
- Asha Vahishta (En Yüksek Doğruluk): Düzen, adalet ve doğruluğun koruyucusudur. Kozmik düzeni ve adalet ilkesini temsil eder.
- Vohu Manah (İyi Zihin): İyi düşünceler ve sevgi ilkesini temsil eder. Aynı zamanda hayvanların ve insanların koruyucusudur.
- Spenta Armaiti (Kutsal Dindarlık ve Sevgi): Alçakgönüllülük ve adanmışlık ilkesini simgeler. Toprak ve bereket ile ilişkilidir.
- Kshathra Vairya (Arzulanan Egemenlik): Gücün ve gücün iyiye hizmet etmesinin sembolüdür. Aynı zamanda metal ile ilişkilidir.
- Haurvatat (Bütünlük ve Sağlık): Tamlık, bütünlük ve sağlık ilkesini temsil eder. Suların koruyucusudur.
- Ameretat (Ölümsüzlük): Ölümsüzlüğü ve yaşamın korunmasını simgeler. Bitkilerin ve doğanın koruyucusudur.
Tavus Meleği (Melek Tavus) ise Zerdüştlükten farklı olarak Yezidilik inancında önemli bir figürdür. Yezidilik, Zerdüştlükten etkilenmiş bazı unsurlar taşımakla birlikte, Tavus Meleği onların kutsal varlıklarından biridir. Yezidilikte Melek Tavus, evrenin ve insanların yaratılmasında Ahura Mazda’nın rolüne benzer bir şekilde önemli bir role sahiptir ve yaratılışın koruyucusu olarak kabul edilir.
Zerdüştlükteki bu melekler, iyilik ve düzenin devamı için çalışırlar ve Ahura Mazda’nın iradesinin evrende gerçekleştirilmesine yardım ederler.
BENZER KONULAR:
- Zerdüştlük nedir? Zerdüşt kime denir
- Zerdüştlük nedir? Zerdüşt neye tapar
- Zerdüştlükte Melek İnancı
- Ateşin karşısında namaz kılınır mı
- Yezidilik nedir, temel öğretileri nelerdir?
- Tümünü görüntüle.
- İslam Nezaketli davranışlara nasıl vesile olmaktadır?
- İslam Nedir, İslam’ın Şartları Nelerdir?
- İslam Ne demektir sözlük ve terim anlamı
- İslam Neden Müslümanlardan kurban kesmelerini ister?
- İslam Nedir? Bütün Peygamberler Müslüman Mıdır
- Tümünü görüntüle.
BENZER KONULAR:
- Zerdüştlükte Melek İnancı
- Zerdüştlük nedir? Zerdüşt kime denir
- Zerdüştlük nedir? Zerdüşt neye tapar
- Hinduizm’de Melek İnancı
- Çeşitli Dinlerde Cin-Şeytan İnancı
Answers ( 2 )
Zerdüştlük, Zerdüşt peygamberin öğretisine dayanan ve eski Pers İmparatorluğu’nda yaygın olan bir dindir. Zerdüştlükte melek inancı, “ameşa-spenda” adı verilen ve iyilik tanrısı Ahura Mazda’nın (Hürmüz) hizmetkarları olarak görülen varlıklarla bağlantılıdır. Bu meleklere verilen önem ve görevleri, Zerdüştlüğün dualist doğasıyla bağlantılıdır.
Zerdüştlüğe göre evrende iki temel güç vardır: Nur (iyi) ve Zulmet (kötü). Nur, aydınlık, iyilik, hayır, ve şeref gibi değerleri temsil ederken, Zulmet ise tam tersidir ve kötülüğü sembolize eder. Bu iki güç arasındaki mücadele, Zerdüştlüğün temel kozmolojik ve dini anlatılarından birini oluşturur.
Ameşa-spendalar, Ahura Mazda’nın yanında olan meleklerdir ve sayıları oldukça fazladır. Ameşa-spendalar, Ahura Mazda tarafından yaratılmış varlıklar olarak, iyiliği ve aydınlığı temsil ederler. Meleklerin en yüksek rütbesinde olan altı ameşa-spenda vardır ve bu altı melek, Zerdüştlük inancında çok önemli bir yere sahiptir. Onların arkasından gelen otuz üç ameşa-spenda da hiyerarşik bir düzen içinde yer alır. Meleklerin bu tür hiyerarşik düzeni, bir askerî emir-komuta zincirine benzetilir.
Zerdüştlüğün dualist tanrı anlayışında, iyilik tanrısı Hürmüz (Ahura Mazda) ve kötülük tanrısı Ehrimen (Angra Mainyu) bulunmaktadır. Bu iki tanrının her biri kendi taraflarında melek ordularına sahiptir. Hürmüz’ün melekleri iyilik ve düzen için çalışırken, Ehrimen’in ordusu kötülük ve kaos yaratmaya çalışır. Bu iki taraf, sürekli olarak bir mücadele içindedir ve kazanmaya çalışmak adına sürekli olarak yeni ameşa-spenda yaratırlar. Ayrıca her ameşa-spendanın, “yezd” adı verilen bir eşe sahip olduğuna inanılır ve bu eşlerin görevi ise erkeklerini eğlendirmektir.
Zerdüştlükte Tavus Kuşu figürü de önemli bir semboldür, ancak bu sembol genellikle Yezidilik ile ilişkilendirilir. Tavus Kuşu, Yezidilik’te Melek Tavus adı verilen bir figürü temsil eder ve bu figür Zerdüştlükte doğrudan yer almasa da, her iki inanç sistemi arasında bazı sembolik benzerlikler görülebilir.
Özetle, Zerdüştlükte melek inancı, iyilik ve kötülük güçleri arasındaki mücadeleyi yansıtır ve melekler bu mücadelede Hürmüz’ün tarafında yer alır. Bu inanç sistemi, iyilik ve kötülüğün evrendeki sürekli savaşını sembolize eden bir dualist yapı üzerine kuruludur.
Zerdüştlükte melek inancı, diğer birçok dini gelenekteki gibi tam anlamıyla “melek” kavramıyla birebir örtüşmese de, bazı ilahi varlıkların melek benzeri işlevlere sahip olduğu görülür. Zerdüştlük, Zerdüşt (Zarathustra) tarafından kurulmuş ve dualist bir yapı sergileyen antik bir din olup, Ahura Mazda’ya (bilgelik ve iyilik tanrısı) olan inanç merkezindedir.
Melek Benzeri Varlıklar: Ameşa Spentalar ve Yazatalar
Ameşa Spentalar (Ölümsüz Kutsallar):
Ameşa Spentalar, Ahura Mazda’nın yaratılışı ve yönetiminde yardımcı olan yüce varlıklardır. Onlar, Zerdüşt inancında iyilik, düzen ve kutsallığın sembolüdür. Her birinin Ahura Mazda’nın farklı bir niteliğini veya evrenin bir unsurunu temsil ettiği kabul edilir.
Örneğin:
Vohu Manah: İyi düşünceyi temsil eder.
Aşa Vahişta: Kozmik düzen ve adaletle ilişkilidir.
Haura Vata (Haurvatat): Sağlık ve bütünlük sembolüdür.
Ameretat: Ölümsüzlük ve hayatı temsil eder.
Ameşa Spentalar, adeta Ahura Mazda’nın iyilik gücünün tezahürü olarak kabul edilir.
Yazatalar (Tapılmaya Değer Olanlar):
Yazatalar, Ameşa Spentalar’dan daha alt düzeyde olan manevi varlıklardır ve doğrudan ilahi işlevlere sahiptirler. Onlar doğa unsurlarını (güneş, ay, rüzgar, su vb.) veya soyut kavramları (zafer, bağlılık vb.) temsil eder.
Örneğin:
Mithra: Ahitlerin koruyucusu ve adaletin savunucusudur.
Anahita: Suların ve doğurganlığın koruyucusudur.
Meleklerin Rolü
Zerdüştlükte bu varlıklar:
Ahura Mazda’nın emirlerini yerine getirir.
İnsanlara rehberlik eder ve kötülüğe karşı mücadele eder.
Kozmik düzeni korurlar.
Bu sistem, Zerdüştlük’te iyilik ve kötülüğün arasındaki mücadelenin bir parçasıdır. Kötülük güçleri, Angra Mainyu (Ahriman) tarafından yönetilirken, Ameşa Spentalar ve Yazatalar iyilik tarafında yer alır.
Melek ve İnsan Arasındaki İlişki
İnsanlar, bu manevi varlıkların rehberliğine açık olmalı ve onların öğretilerine göre davranmalıdır.
Zerdüştlükte dualist bir inanç sistemi bulunduğu için, melek benzeri varlıklar tamamen iyiliği temsil ederken, onların karşısında kötülüğü simgeleyen şeytani varlıklar da bulunur.
Bu yapı, Zerdüştlüğün birçok başka dinin melek ve iblis anlayışını etkilediği bir sistem olarak görülmesini sağlamıştır. Örneğin, İslam, Hristiyanlık ve Yahudilik gibi dinlerdeki melek anlayışlarının kökeninde Zerdüştlük’ün etkileri olduğu düşünülmektedir.