Zeytûne Camii Ve Üniversitesi

SORU: Zeytûne Camiinin tarihi hakkında kısaca bilgi verir misiniz?

CEVAP: Zeytûne camii hicretin 732. yılında Tunus’da yapılmıştır. Camii yaptıran Vali Abdullah b. Habbab’dır. Yaklaşık hicri 840 yıllarında bina Muhammed b. Agleb tarafından yenilenmiştir

Zeytûne Camii aynı zamanda Mağrib ülkelerindeki önemli İslâm üniversitelerinder; biridir. Nesiller boyu insanlar orada İslâmi ve Arabi bilimler okuyup öğrenmişlerdir.

Zeytûne camii mimari bir eser olarak özgün bir yapıya sahiptir. Burada yapım tarihi hicri 250 olan bir minber bulunmaktadır.

Zeytûne Camii’nin özelliklerinden biri, buraya müslüman olmayanların girmesine müsade edilmemesidir. İhtimal ki bu uygulama, bu camideki antik araştırmalara özen gösterilmemesine sebep olmuştur. Zira bu tür araştırmalara önem verenler (müslüman olmayan) oryantalistlerdir.

Zeytûne Camiinde değerli pek çok ilim adamı ve fıkıh bilgini ders okutmuştur. Bunlardan biri de baş kadı Ebul-Abbas Ahmed b. Muhammed b. Hasan. b. Gammaz el-Hazreci’dir. Bu zat edebiyatçı, şair ve fıkıh âlimidir. Hicri 693’de vefat etmiştir.

Miladi 13. yüzyılda Zeytûne Camiindeki bilimsel aktivite öyle bir yükseliş gösterdi ki Camii, bilimsel bir üniversite özelliğini kazandı. Bu dönemde Ebu Zekeriyya fıkıh, dil, edebiyat, tarih, felsefe, matematik ve tıp okutmak üzere Endülüs ve Filistin’deki Sakıliyye kentinden

büyük hocalar getirtti.

Arab Ansiklopedisinde anlatıldığına göre miladi 18. yüzyıla kadar

eğitim faaliyetleri yukarıda anlatıldığı üzere devam etti. Daha sonra burada okutulmakta olan bazı dersler kaldırılarak edebiyat, dil ve dini derslerin öğrenimine önem verilmeye başlandı.

Uzun yıllar boyunca Zeytûne’den pek çok ilim adamı, eğitimci, ir-şâd edici, hakim ve yazar mezun olup yetişmiştir.

Miladi 19. yüzyıl ortalarında Tunus’un yöneticisi bir kanun çıkardı. Bu kanuna göre, Şeyh’ul İslâm ve iki kadı’nın yönetimindeki otuz ilim adamı öğretim elemanı olarak seçilecekti. îlim adamlarından oluşan bir komisyonca öğretim metodları için bir plan yapıldı.

Zeytûne Üniversitesi çerçevesi içinde lise düzeyinde bir medrese ortaya çıktı. Bu medreseye Halduniye Medresesi deniyordu. Bu medrese (sonraları) üniversiteye onun bir bölümü olarak katıldı. Bu kısımdaki öğrenciler üniversiteye girmek isteyen öğrencilerdi. Burada dini ve Arabi derslere, çağdaş bilgileri içeren dersler eklendi.

1933 yılında Tunus bir kanun çıkararak Zeytûne Camiinin yeni bir üniversite olduğunu kanuni aştırdı. Buna göre Zeytûne’deki “baş hoca” artık Zeytûne Üniversitesi Drektörü unvanını kazanıyordu. Bu kanun gereğince üniversitede eğitim üç aşamada gerçekleşiyordu: a) Hazırlık dönemi, b) Orta öğretim dönemi, c) Yüksek öğrenim dönemi.

Fakat son zamanlarda yeni okul ve enstitülerin yaygınlaşması ile Zeytûne’de durum, lise öğrenimine bağlı, lise üstü bir yüksek okul haline dönüştü. Artık Tunus Arab Cumhuriyetinde bu okullarda dini derslerle dil ve modern ilimler birbirine karıştırılarak okutuluyor.

Bunun içindir ki Zeytûne Üniversitesi, Mağrib’teki Karaviyyin veya Mısır’daki Ezher Üniversitelerinin eski ve geniş ilmi şöhretine sahip olamamıştır.

Benzeri konular:

• Ya Vedud Ya Camii Zikri
• Gusul abdetsiz Camiiye gitmek
• Amr B. Âs Camii
• Ezher Üniversitesi Ve Camii
• Karaviyyin Camii Ve Üniversitesi
• Tümünü görüntüle.