ZİLHİCCE KURBAN BAYRAMININ 1. GÜNÜ

1. Hac yapan kişinin, kurban kesme gününde yapacağı işleri

2. Hac yapan kişinin, Teşrik günlerinde yapacağı işleri

10 ZİLHİCCE (KURBAN BAYRAMININ 1. GÜNÜ) YAPILACAK İŞLER ÖĞRENMEK ISTIYORUM

Akabe Cemresi’ne taş atmak

Kurban kesmek

Saçı kazıttırmak ve kısalttırmak

Ifaza (ziyaret) tavafi

Hac yapan kişi, güneşin doğuşuna az bir zaman kaldığında Müzdelife’den Mina’ya doğru hareket eder. Yolda bolca telbiye söyler. Muhassir Vadisi’ne vardığında yürüyüş hızını arttırır. “Muhassir Vadisi”, Mina’dan önce, Mina ile Müzdelife arasında bulunan bir vadidir. Mina’ya, vardığında, bayram gününe ait görevleri yapmaya başlar. Bu görevler özetle şunlardır: Akabe Cemresi’ne taş atmak, kurban kesmek, saçı kazıttırmak veya kısalttırmak, ifaza (ziyaret) tavafi ve sa’y. Bunların açıklaması aşağıdadır.

1) AKABE CEMRESİ’NE’ TAŞ ATMAK (İLK ŞEYTAN TAŞLAMA)

Bayram günü yapılması gereken ilk iş bu dur ve haccın vaciplerindendir. Hac yapan kişi, Mina’ya vardığında, başka bir yöne sapmadan ve başka bir işle ilgilenmeden doğruca Akabe Cemresi’ne gider. “Akabe Cemresi”, Mina tarafindan cemrelerin sonuncusu, Mekke tarafin dan da cemrelerin ilkidir. Akabe Cemresi’ne vardığında telbiye yapmayı bırakır, her birinde “Bismillahi Allahu Ekber” diyerek peş peşe yedi taş atar.

Akabe Cemresi’ne taş atmanın müstehap vakti, bayramın birinci gününde tan yerinin ağar masıyla başlar. Tan yeri ağarmadan önce, gecenin sonunda taş atacak olsa, bu da geçerli olur ve yeterli gelir. Taş atma vakti, 11 zilhicce günü (ertesi gün) tan yerinin ağarmasına kadar devam eder.

DAVRANIŞ VE TUTUM GELİŞTİRME

1) Müslüman şahsiyet, cemrelere taş atma ve haccın diğer görevlerini yerine getirme esnasında, hac yapan din kardeşlerine rahatsızlık vermemeye ve onları incitmemeye özen göstermelidir.

2) Hac yapan kişi, cemreye attığı taşın, taşlama alanının içine taş yığınlarının üstüne veya yakınına düştüğünden emin olmalıdır. Bazı insanlar bunda yanılıyorlar ve taşlamanın cemre alanında bulunan, şeytan diye isimlendirilen sembole/simgeye yapılması gerektiğini zannediyorlar. Böylece attıkları taşlar da taşlama alanının içine düşmemiş oluyor. Bazıları da uzak bir mesafeden taş atıyorlar ve onların attıkları taşlar da taşlama alanının içine düşmüyor. Bu şekilde yapılan taş atma işlemi ile, vacip olan taş atma görevi yerine getirilmiş olmamaktadır.

3) Müslüman şahsiyet, cemreye taş atmada abartıya kaçmamalı; örneğin büyük bir taş parçasını yahut ayakkabıyı vb. nesneleri taşlama alanına atmamalıd ygamberimizin (s.a.v.) uygulaması (sünnet), taşların boyutunun nohuttan biraz büyük olması biçiminde meydana gelmiştir. Sahabeden Cabir b. Abdullah (ra.), bu uygulamayı şöyle billdirmiştir: “Ben, Peygamber’i (s.a.v.), cemrede fiske taşı¹ gibi

taşlar atarken gördüm.”

4) Yedi taşın tamamı bir defada atılacak olsa bu, tek bir taş yerine geçer. Aynı şekilde taşlar atılmayıp, el ile taşlama alanının içine konulacak olsa, bu taş atma işlemi geçersizdir. Çünkü “atma” işlemi gerçekleşmemiştir. “Atma” eyleminin meydana gelmesi şarttır.

2) HEDY KURBANI KESME

Bayram günü ikinci olarak yapılacak iş budur. Hedy kurbanı yanında ise onu boğazlar. On dan hem kendisi yer hem de fakir ve yoksullara yedirir. Hedy kurbanını kesmek, temettu hacci veya kıran haccı yapmakta olan hacılara vacip; ifrad haccı yapan hacılara ise sünnettir. Kurban. kesme işini daha sonraki günlere erteleyecek olsa, bu da caiz olup, bir ceza gerekmez.

3) SAÇI KAZITTIRMA VE KISALTTIRMA

Bayram günü, üçüncü olarak yapılacak iş budur. Hac yapan kişi, ya saçını kazıttırır veya saçı nin tamamını kısalttırır. Saçın kazıttırmak daha faziletlidir. Kadınlar, saçlarının tamamını değil, sadece parmak ucu kadar bir miktarını kısalttırırlar.

4) FAZA (ZİYARET) TAVAFI

Bayram günü dördüncü olarak yapılacak iş tavafdır. Bu günde yapılan tavafa, “ifaza tavafı” veya “ziyaret tavafi” denir. Bu tavaf esnasında “remel” ve “izdiba” yapılmaz. Tavaftan sonra iki rekat tavaf namazı kılınır. Tavaf konusu, umre tavafında anlatılmıştır. Bu tavafta en faziletli olan şöyle hareket etmektir: Akabe Cemresi’ne taş attıktan sonra ihramlık kıyafet çıkarılır. Saç kazıttırılır. Ardından normal gündelik elbise giyilir ve güzel kokuyla kokulanılır. Çünkü Peygamberimizin hanımı Hz. Aişe (r.a.) şöyle demiştir: “Ben Resûlullah’ı (s.a.v) ihrama girmezden önce, ihrama girecek olması sebebiyle, Kâbe’yi tavaf etmezden önce de ihramdan çıkması sebebiyle güzel koku ile kokulandirirdim.”

Ifaza (Ziyaret) tavafının zamanı

Bayram günü fecrin doğuşu yani tan yerinin ağarması ile başlar. Hac yapan güçsüz-zayıf bünyeli olan ve bu sebeple Müzdelife’den erkenden ayrılan kişiler, bayram gecesinin sonunda henüz tan yeri ağarmadan önce tavaf yapacak olsalar, bu da onlara yeterli gelir. Tavafı bayramın birinci gününden sonraya erteleyebilirler; ancak bu takdirde tavafta en faziletli olan davranış biçimine aykırı hareket etmiş olurlar.

SAY

Temettu haccı yapan kişinin, ziyaret tavafından sonra Safa ile Merve arasında ikinci defa sa’y yapması gerekir. İfrad haccı veya kırån haccı yapanlar, kudüm tavafından sonra sa’y yapmış larsa, ziyaret tavafından sonra tekrar sa’y yapmalarına gerek yoktur.

Hac yapan kişi, ziyaret (ifaza) tavafını ve -gerekiyorsa-sa’y’ı yapmasıyla birlikte bayramın birinci gününe ait bütün hac görevlerini tamamlamış olur. Artık Mina’ya dönmeli ve 11 zilhicce gecesini orada geçirmelidir.

BAYRAMIN İLK GÜNÜNE AİT HAC GÖREVLERİNİN YAPILIŞ SIRASI

Bayramın ilk gününde hac görevlerini şu sıraya göre yapmak, sünnettir: Cemreye taş atmak, kurban kesmek, saçı kazıttırmak, ardından tavaf etmek ve son olarak da -gerekiyorsa-sa’y yap mak. Bu sıralama değiştirilecek olursa da sorun olmaz; çünkü Peygamber Efendimiz (s.a.v.) değişikliğe izin vermiştir. Örneğin; önce saçını kazıttırıp ardından cemreye taş atmış yahut önce kurbanı kesip ardından tavaf yapmış olsa, yaptıkları geçerlidir. Çünkü Peygamber Efendimize (s.a.v.) bu görevlerin bazılarının öne alinip bazılarının sonraya bırakılmasına dair sorulan bütün sorulara “Yap, za reri yok” cevabını vermiştir.

IHRAMDAN BİRİNCİ VE İKİNCİ DEFA ÇIKIŞ

Birinci defa İhramdan çıkış: Ihram giymekle başlayan, eşiyle cinsel ilişkide bulunmak, öpüşüp oynaşmak veya nikahlanıp evlenmek dışında, bütün hac yasaklarının son bulması demektir.

İkinci Defa Ihramdan çıkış: Ihram giymekle başlayan istisnasız tüm hac yasaklarının son bulması anlamına gelir.

IHRAMDAN NASIL ÇIKILIR?

A) Ihramdan ilk çıkma, aşağıdaki hac işlemlerinden ikisini yapmakla meydana gelir: 1) Akabe cemresi’ne taş atmak 2) Saçı kazıttırmak veya tamamını kısalttırmak

3) Tavaf ve-gerekiyorsa- sa’y yapmak

B) İhramdan ikinci çıkma, hac işlemlerinin tamamını yapmakla meydana gelir.

Hedy kurbanının, ihramdan çıkmakla bir ilgisi yoktur. Hac yapan kişi, hedy

kurbanını kesmeyip, bu işi 11 zilhicce gününe ertelemiş ve bu esnada bayram gününde yapılması gereken bütün hac görevlerini tamamlamış olsa, kurbanını kesmediği halde, ihramdan çıkar.

TEŞRİK GÜNLERİ

11 Zilhicce

12 Zilhicce

13 Zilhicce

TEŞRİK GÜNLERİ ÜÇ ADET OLUP, ŞUNLARDIR:

11. 12 ve 13 Zilhicce. Bunlar da Kurban bayramının 2., 3. ve 4. günleridir. “Teşrik” Arap di linde “etleri doğrayıp güneşte kurutmak” demektir. Geçmişte bayramın birinci günü Mina’da kesilen kurbanların etleri, bayramın 2., 3. ve 4. günlerinde doğrandıktan sonra güneşte kuru maya bırakılırdı. Bu sebeple bu üç güne “et kurutma günleri” anlamında “teşrik günleri” denmiştir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu günler hakkında şöyle buyurmuştur: “Teşrik günleri, yeme-içme ve Allah’ı zikretme günleridir.

TEŞRİK GÜNLERİNE AİT HAC GÖREVLERİ

11 ZİLHİCCE (BAYRAMIN 2.) GÜNÜ VE GECESİ YAPILACAK HAC GÖREVLERİ

CEMREYE TAŞ ATMANIN (ŞEYTAN TAŞLAMANIN) YAPILIŞ ŞEKLİ

11 Zilhicce gecesini Mina’da geçirmek Hanefi mezhebine göre sünnet Şafi mezhebine göre vaciptir.

11 Zilhicce günü ise, güneşin tam tepe noktasından hareketle batıya doğru kaymasından sonra üç cem reye de küçük taşlar atılır. Halk dilinde buna “şeytan taşlama” da denir. Her bir cemrede atılacak taş adedi, yedidir.

1) Taş atma işlemine ilk cemre (Küçük Cemre) ile başlanır. Birbiri ardınca yedi adet küçük taş atılır. Her bir taş atışta tekbir getirilir. Taşın cemre havu zunun içine düşmesi zorunludur. Taş atma işleminin ardından cemreye doğru bir miktar yaklaşılır ve eller kaldırılarak Allah’a dua edilir.

2) Ardından Orta Cemre’ye taş atılır. Birinci de olduğu gibi buraya da yedi adet küçük taş atılır. Aynı şekilde eller kaldırılarak dua edilir. 3) Sonra Akabe Cemresi’ne taş atılır. Buraya da yedi adet küçük taş atılır. Taşlar atıldıktan

sonra dua için bekleme yapılmaz.

12 ZİLHİCCE (BAYRAMIN 3.) GÜNÜ VE GECESİ YAPILACAK HAC GÖREVLERİ

12 Zilhicce gecesini de Mina’da geçirmek Hanefi mezhebine göre sünnet. Şafi mezhebine göre vaciptir.

12 Zilhicce günü de, önceki günde olduğu şekliyle, güneşin tam tepe noktasından hareketle batıya doğru kaymasından sonra üç cemreye küçük taşlar atılır. Bugün acele edip Mina’dan Mekke’ye dönmek istiyorsa, taşları attıktan sonra güneş batmadan önce Mina’dan ayrılmalıdır. Şayet henüz Mina’da iken güneş batacak olursa, artık Mina’dan ayrılamaz, o geceyi de Mina’da geçirmesi ve ertesi gün (13 zilhicce günü) de cemrelere taş atması gerekir. Böylece fazladan taş atmış olur ki, bu da onun daha fazla fazilet ve sevap ka zanması demektir. Yüce Allah şöyle buyurmuştur: “Kim iki gün içinde acele edip (Mina’dan Mekke’ye) dönerse, ona günah yoktur. Kim geri kalırsa, ona da günah yoktur. Bu, Allah’a karşı gelmekten sakınanlar içindir.” Ayette sözü edilen “iki gün”den maksat, teşrik günleri olan 11 ve 12 zilhicce günleridir. “Geri kalmak” da, söz konusu iki gün içinde hac gö revlerini yetiştiremeyip, 13 zilhicce günü de zorunlu olarak Mina’da bulunmaktır.

13 ZİLHİCCE (BAYRAMIN 4.) GÜNÜ VE GECESİ YAPILACAK HAC GÖREVLERİ

11 Zilhicce gününde yaptığı şekliyle üç cemreye de taşları atar. Taş atma vakti, günün sonunda güneşin batmasıyla birlikte son bulur..

CEMRELERE TAŞ ATMAYI SONRAKI GÜNLERE ERTELEMEK

Hacyapan kişi, cemrelere taş atma işini sonraki güne hatta en son güne kadar erteleyecek olsa. bu caizdir. Çünkü Teşrik günlerinin bütün günleri, cemrelere taş atma günleridir.

Bu durumda şöyle bir yol izler: Önce birinci günün üç cemresine taşlarını atar. Ardından Akabe Cemresi’nden tekrar Küçük Cemre’ye, yani başladığı noktaya döner ve ikinci günün cem relere taş atma işlemini sırasıyla yerine getirir. Son olarak da üçüncü günün cemrelere taş atma işlemini yerine getirir. Bu da ancak güneşin tam tepe noktasından batıya doğru kaymasından (zevalden) sonra olur.

VEDA TAVAFI

Hac yapan kişi, Mekke’den çıkmak istediğinde, Veda tavafını yapar ve şehirden ayrılır. Veda tavafı, haccın vaciplerindendir. Bu tavafin ardından sa’y yoktur. Hayızlı veya loğusa kadınlar dan bu tavafın sorumluluğu düşmüş olup, onların bu tavafı yapmaları gerekmez.

ZİYARET (İFÁZA) TAVAFININ VEDA TAVAFINA KADAR ERTELENMESİ

Hac yapan kişi, ziyaret tavafını vaktinde yapmayıp, veda tavafina kadar geciktirip erteleye cek olsa, bu caizdir. Fakat bu takdirde tavafta en faziletli olan davranış biçimine aykırı hareket etmiş olurlar. Böyle bir durumda, sadece ziyaret tavafı yapmaya niyet etmek şartıyla, veda ta vafi yapmayıp ziyaret tavafıyla yetinir. Tavafın ardından sa’y yapacak bile olsa, bu ziyaret tavafi veda tavafının da yerine geçerek ona yeterli gelir.

DEĞERLENDİRME

S1: 10 zilhicce gününde yapılması gereken hac görevlerini say, S2: Cemrelere atılacak taşın miktarı nedir? Deliliyle birlikte söyle.

$3: Aşağıdakilerden doğru olanların karşısındaki kutucuğa (D), varsa yanlış olanların karşı sındaki kutucuğa da (Y) yaz. Sonra varsa yanlış olanların, doğrularını söyle. a) Hedy kurbanını kesmek, temmettu haccı veya kırån haccı yapan kişiye vacip, ifrad haccı yapan kişiye ise sünnettir. ( )

b) Bayramın birinci günü Akabe Cemresi’ne taş atma işlemini tamamladıktan sonra telbiye söylemeye son verilir.

c) Akabe Cemresi’ne taş atmak sünnettir. ( )

d) Hac yapan kişi, cemre taşlarını atmak yerine, taş atılan yere (cemre havuzuna) kadar gidip, eliyle teker teker koyacak olsa, cemresi geçerlidir. ( ) e) Hac yapan kişi, bayramın birinci günü her üç cemreye de taş atar.

f) Teşrik günlerinde cemrelere taş atma zamanı, güneşin tam tepe

ne doğru kaymasından sonra başlar.

g) Teşrik günlerinde ilk önce Akabe Cemresi’ne taş atılır.

h) Akabe Cemresi’ne taş attıktan sonra dua için cemre alanında bekleme yapılmaz.

1) Hac yapan kişi, ziyaret (ifaza) tavafını Mekke’den çıkma zamanına kadar geciktirip o vakit te yapacak olsa, bu tavaf veda tavafi yerine de geçer. Ayrıca veda tavafı yapması gerekmez.

1) Teşrik günlerinde cemrelere taş atma işlemini sabah yapmak caiz değildir.

BENZER KONULAR:

• Zilhicce Ayının İlk On Gününde Tutulan Oruç
• Zilhicce ayının ilk on gününde tırnak ve saç kesilir mi?
• Zilhicce ayında okunacak dualar
• Zilhicce ayında çekilecek tesbihler
• Zilhicce ayında cinsel ilişkiye girilir mi
• Tümünü görüntüle.