Müslüman olmadıkları halde Müslüman görünen, müminleri inandıkları dinî değerlerden soğutup uzaklaştırmaya ve onları ifsat etmeye çalışan kimseler hakkında kullanılan bir terimdir. Bazen halkı kendi görüşlerine çekmek için hadis uydurdukları, bazen de muteber kaynak ve şahıslara dine aykırı fikirler isnad ettikleri görülür. Bu kimselerin rivâyetleri “mevzû” olduğu için reddedilir. Bid’atçılar hakkında da bazen “zındık” kavramı kullanılmıştır. (Diyanet)

Zındık

الزنديق

Pehlevi dilinde zendik, Orta Farsça’da zendig şeklinde geçen kelime miladi 3. yüzyılın sonlarından itibaren Sasaniler tarafından nur ve zulmet ilahlarına inanan Maniheistler’i (Mâniyye/Måneviyye) nitelemek için kullanılmıştır. Müslümanlığın doğu ülkelerine yayılmasıyla Arapça’ya geçen kelime zindîk (çoğulu: zenādıka) şeklinde telaffuz edilmiştir. Kelimenin Zerdüştüliğin kitabı Zend’e (Avesta’nın yorumu) inanan anlamındaki Zendi nispet haline tahkir için küçültme “kafı eklenmesiyle Zendik şeklini aldığı veya zendikin Avesta’yı okuyan/yorumlayan kimse anlamına geldiği, Arapça’ya geçerken de tahfif için ilk harekenin kesreye çevrilip sonunda kaf harfinin kaf harfine çevrildiği kaydedilir.

Terim olarak âlemin kadim olduğunu (yaratılmadığını) ileri süren, Allah’ı yahut Allah’ın birliğini ve ahireti inkår ettiği halde inanmış görünen kimse.

Fetihler sonucu ilk dönemlerde İslam toplumuna katılan İranlılar arasındaki zındıklar çeşitli baskılara maruz kalınca dinî inançlarını müslüman görüntü sü altında saklamaya çalışmış, buna ihtiyaç duymadıkları zamanlarda düalist inanç ve uygulamalarını sergilemişlerdir. Bunlar ayrıca Arap karşıtı Şuûbiler gibi Fars dini düşüncesi ve geleneklerini ye niden canlandırma arzusu taşımış, içinde bulundukları İslam toplumuna karşı reak siyon göstermişlerdi.

Uygurlar’ın 762 yılında Maniheizm’i devlet dini olarak kabul etmeleri üzerine Abbasi Halifesi Mehdi-Billah’ın (158169/775-785) emriyle 163 (779) yılın da Maniheist zındıklara karşı başlatılan sistemli baskı, ardından gelen Halife Hådi-llelhakk’ın (169-170/785-786) bir yıl süren hilafetinin sonlarına kadar de vam ettirilmiştir. Halife Mehdi bu amaçla Dīvānü’z-zenādıka’yı kurmuş, suçu tespit edilenler hapis veya ölüm cezasına çarptırılmıştır.

Klasik İslam mezhepler tarihi müellifleri zındık terimi ile Allah’ın varlığını kabul etmeyen Muattila, hayır ve şer ile nur ve zulmetin yaratıcıları olarak iki ilahın varlığına inanan Seneviyye, mal ve kadınlarda ortaklığı savunan Mezdekiyye, âdil bir imamın yokluğu sebebiyle insanın sadece hayatını sürdürebilecek kadar dünyadan faydalanmasını öngören Abdekiyye, ruhların semavi åleme bakıp cennetleri müşahede ederek manevi lezzet duyduklarına inanan Rühâniyye (Fikriyye) mensuplarını nitelemişlerdir. Måliki alim Kadı İyaz ve İbn Teymiyye Hz. Peygamber’e dil uzatan kimseyi zındık saymıştır.

Kelime genel anlamda mülhit, dinsiz, dehri, kafir, mürtet gibi bütün inançsız ve bozuk inanç mensuplarını ifade eden bir anlam kazanmış; bazan aykırı kanaat ortaya koyan tanınmış âlimler mutaassıp muhalifleri tarafından zındıklıkla itham edilmiş, temel dini kabullere aykırı görüşler ve tavırlar sergileyen meşhur filozoflar, sufiler, şair ve edipler zındıklıkla suçlanmış, bir kısmı sürgün ve ölümle cezalandırılmıştır.

Dini Siteler Listesi

Benzeri konular:

• Zındık ne demek? Zındık kime denir
• Zındık Ne Demek? Kısaca
• Zındık Nedir? Sözlük anlamı
• Kaderiye ne demek? Kaderiyye mezhebinin görüşleri
• Okunması farz olan dini kitaplar
• Tümünü görüntüle.

Zındık Nedir? Sözlük anlamı

Zındık ne demek? Zındık kime denir